De woonomstandigheden van arbeidsmigranten in Nederland zijn soms slecht. Het programma “Flexwonen voor arbeidsmigranten” moet daar verandering in brengen. Het Expertisecentrum Flexwonen voor arbeidsmigranten is onderdeel van dit programma. Wim Reedijk van het expertisecentrum vertelt hierover.
‘Er zijn gelukkig veel werkgevers die hun zaken keurig op orde hebben. Maar er zijn er ook die het zowel met de verloning als met de huisvesting en overige voorzieningen niet zo nauw nemen. En daar zit met name het probleem. Er is een zekere samenhang tussen de arbeidsomstandigheden en de huisvesting die soms slecht is.’
‘Je ziet dat bij malafide ondernemingen. Bijvoorbeeld kleine uitzendbureaus die puur winst willen maken en meer willen verdienen. Maar de bonafide uitzendbranche staat daar gelukkig anders in want de leden van de ABU, de NBBU en de VIA doen actief mee om de situatie te verbeteren.’
Wie is verantwoordelijk voor het huisvesten van arbeidsmigranten?
‘Op zich is een arbeidsmigrant natuurlijk zelf verantwoordelijk voor zijn huisvesting. Dat zijn wij ook. Maar als je mensen voor kortere tijd hierheen haalt kun je niet verwachten dat zij in staat zijn om aan een woning te komen en een eigen huishouden in te richten. Dus vooral voor die eerste periode, voor de short stay, ligt er wel degelijk een verantwoordelijkheid bij de werkgever.’
Wat is de rol van het expertisecentrum?
‘In 2012 hebben een aantal landelijke partijen een “Nationale verklaring huisvesting EU-arbeidsmigranten” getekend. De minister van Binnenlandse Zaken was initiatiefnemer. Die landelijke partijen zijn de Vereniging van Nederlandse Gemeenten, de brancheorganisatie van woningcorporaties Aedes, een aantal werkgeversorganisaties en vakbonden. Deze partijen erkenden dat ze samen moeten werken aan het huisvestingsprobleem van migranten. Uit de afspraken die de partijen hebben gemaakt is het programma “Flexwonen voor arbeidsmigranten” ontstaan om daar ook handen en voeten aan te geven. Het expertisecentrum ondersteunt dat. Dus wij werken namens de ondertekenaars van de Nationale verklaring.’
Wat doet het expertisecentrum precies?
‘Wij ondersteunen regio’s die proberen om tot afspraken te komen voor betere huisvesting. Hier heb je drie partijen voor nodig. Dat zijn uiteraard werkgevers. Dan heb je de huisvesters. Dat kunnen woningcorporaties zijn maar ook particuliere verhuurders. En tot slot de gemeenten want zij moeten die afspraken “ruimtelijk” faciliteren. Zij moeten zorgen dat een bestemming wordt aangepast, dat huisvesting op een bepaalde plek kan of zorgen voor handhaving op plekken waar het niet kan.’
‘Dus de driehoek van gemeenten, huisvesters en werkgevers moet tot afspraken komen. Dat moet op regionaal niveau want het vraagstuk speelt natuurlijk nooit in één gemeente alleen. Maar het is wel een vraagstuk wat effect heeft op de regionale economie. Dat betekent dat je ook op dat schaalniveau afspraken moeten maken. En dat proces ondersteunen wij. Hierdoor zijn er nu in negen regio’s afspraken gemaakt om ruim 31.000 extra huisvestingsplaatsen te realiseren.’
Afspraken
‘Voordat regio’s tot afspraken komen zitten wij eerst om de tafel met werkgevers, huisvesters en gemeenten om te kijken hoe groot het vraagstuk is en wat er dan voor ons te doen is. In vervolgbijeenkomsten kom je dan tot concrete afspraken. Daarvoor zijn convenanten opgesteld zodat duidelijk is wie wat doet en wie waarvoor verantwoordelijk is. ‘
‘Dat proces ondersteunen wij. Dat doen we onder andere met de site flexwonenarbeidsmigranten.nl. Hier staat heel veel informatie over het onderwerp en vind je best practices. Over huisvestingsprojecten die geslaagd zijn, klein of groot, landelijk of stedelijk om te laten zien dat het kan. Want er is veel negatieve beeldvorming over het onderwerp. Mensen zijn vaak bang, er is weerstand onder de bevolking. Dat is onnodig want er zijn juist veel goede voorbeelden. En ook de lokale economie profiteert.’
Bron: Expertisecentrum Flexwonen voor arbeidsmigranten – Rijksoverheid
