Volgende maand mogen we weer met z’n allen naar de stembus. Bij verkiezingen en referenda is het belangrijk dat iedereen die kiesgerechtigd is, de mogelijkheid krijgt om zijn of haar stem uit te brengen. Maar wat als je tijdens werktijd moet stemmen? Mag je dan vrij nemen? En geldt dit ook voor uitzendkrachten?
In dit artikel leggen we uit wat de wet zegt over stemverlof en de situatie voor uitzendkrachten.
Verplichtstelling voor werkgevers
Volgens de Kieswet moeten werkgevers hun werknemers de gelegenheid bieden om te stemmen, maar er bestaat geen speciaal wettelijk recht op stemverlof. De wet schrijft voor dat werkgevers ervoor moeten zorgen dat hun werknemers kunnen stemmen, maar enkel als het stemmen tijdens werktijd moet gebeuren. Als het mogelijk is om buiten werktijd te stemmen, hoeft de werkgever geen verlof te geven.
Een werknemer mag alleen verlof krijgen als stemmen echt niet buiten werktijd kan plaatsvinden. In dat geval kan de werknemer calamiteitenverlof aanvragen, wat betekent dat de werkgever in principe verplicht is om het verlof goed te keuren. Dit verlof is in principe betaald, hoewel het afhankelijk is van de specifieke afspraken in de cao of het contract van de werknemer.
Cao en bedrijfsomstandigheden
De wet bepaalt verder dat de werkgever het verzoek voor calamiteitenverlof alleen mag afwijzen als de bedrijfsvoering door het verlenen van verlof ernstig in gevaar zou komen. Dit is een relatief strikte regeling, die voorkomt dat werkgevers willekeurig verlof kunnen weigeren zonder gegronde reden.
Voor de meeste werknemers geldt dus dat zij tijdens verkiezingen de mogelijkheid moeten krijgen om te stemmen. Dit recht is niet alleen van toepassing op werknemers in reguliere dienstverbanden, maar ook op flexwerkers en uitzendkrachten.
Uitzendkrachten en stemverlof
Voor uitzendkrachten is de situatie gelijk, maar er zijn wel een aantal belangrijke nuances. Het recht op calamiteitenverlof geldt ook voor uitzendkrachten wanneer stemmen onder werktijd moet plaatsvinden. Dit betekent dat een uitzendkracht recht heeft op betaald verlof voor het stemmen als dit niet buiten werktijd kan gebeuren.
Een belangrijk aspect hierbij is de communicatie tussen de uitzendkracht, het uitzendbureau en de inlener. Het is raadzaam om tijdig overleg te plegen over de verlofregeling, zodat er geen misverstanden ontstaan. In sommige gevallen kan de cao of het contract bepalingen bevatten die specifiek betrekking hebben op stemverlof en de doorbetaling van het loon.
Verlof bij onvermijdelijke werktijd
De wet benadrukt dat stemmen buiten werktijd doorgaans mogelijk moet zijn. In dat geval hoeft de werkgever geen verlof te verlenen. Calamiteitenverlof wordt dus alleen verstrekt als stemmen onder werktijd echt niet te vermijden is. Dit wordt niet alleen gezien als een wettelijk recht, maar ook als een belangrijk onderdeel van de uitoefening van het kiesrecht in Nederland.
Samenvattend, werkgevers moeten ervoor zorgen dat werknemers de gelegenheid hebben om hun stem uit te brengen, maar de regeling is afhankelijk van de werktijd. Uitzendkrachten hebben hetzelfde recht op calamiteitenverlof als andere werknemers, maar moeten goed afstemmen met het uitzendbureau en de inlener om te zorgen voor een goede regeling.
Bron: SalarisNet
Lees ook: CNV: vaste zorgmedewerkers betalen prijs voor minder inzet zzp’ers