In Nederland heerst verontwaardiging over de voorgenomen maatregel van de Europese Unie dat arbeidsmigranten na één maand werken in Nederland recht krijgen op zes maanden Nederlandse uitkering in hun thuisland. Ze verkrijgen daarmee het recht op een uitkering die (flink) hoger kan zijn dan zelfs het loon van een geschikte baan in dat land. ‘De EU mist de feeling met de arbeidsmarkt en ondermijnt hiermee ons goede sociale stelsel.’
Dat stelt Patrick Hustinx (All About Flex) in zijn meest recente blog, waarin hij de feiten en onwaarheden in deze discussie blootlegt.
“Nog niet lang geleden kwam met veel bombarie in het nieuws dat dat groepen arbeidsmigranten na 6 maanden werken op ‘WW-vakantie’ gaan. Los van wie hier nu debet aan is: het gebeurt onmiskenbaar en bepaalde groepen werknemers weten kennelijk de route te vinden. De verontwaardiging is breed: dit willen we niet in Nederland. Onderzoek en maatregelen worden aangekondigd.
Meenemen ww-uitkering verlengd tot 6 maanden
De timing kon niet beter. Kort na deze consternatie komt in het nieuws dat het recht om de ww-uitkering mee naar het buitenland te nemen door ‘Europa’ zal worden verlengd tot zes maanden. De verontwaardiging was groot. Maar ho, ho, relativeerden enkele redacteuren en columnisten. Dit recht bestond al (een ww-export van 3 maanden kon al na één gewerkte dag in Nederland). Het nieuwe voorstel bevat nu weliswaar een langer uitkeringsrecht maar óók een langere minimumperiode dat in Nederland gewerkt moet zijn, namelijk een maand. Bovendien, betoogden enkele gerenommeerde schrijvers in landelijke kranten, moet je voor 6 maanden uitkering wel al 6 jaar in Nederland gewerkt hebben. Dus men heeft er netjes voor betaald.
Toch? Nee, dus! Wat een slordigheid van deze columnisten! Het tweede punt klopt gewoon niet. Die 6 jaar moet namelijk helemaal niet in Nederland gewerkt zijn. Deze periode kan nog steeds in het buitenland worden opgebouwd. Dus een arbeidsmigrant die 6 jaar werkervaring in het buitenland heeft en daar premies heeft afgedragen voor een uitkering die mogelijk wel lager is dan de helft van een Nederlandse uitkering kan met een maand werken in Nederland zijn uitkering in het thuisland een flinke upgrade geven.
Mobiele arbeidsmarkt
Dat hoort bij een mobiele arbeidsmarkt en Europese solidariteit vinden sommigen. Europees commissaris Marianne Thyssen vindt het prachtig en de tegenargumenten zelfs een ‘mythe’, schrijft ze in het FD van 23 maart.
Over het effect en volume van deze problematiek kunnen we verschillen van mening. Maar de totale ontkenning van de commissaris stoort mij zeer. Mevrouw Thyssen heeft wel wat sentiment en nieuws gemist in Nederland toen ze deze brief schreef vermoed ik. Ik vrees dan ook dat de toren waarin mevrouw Thyssen zich bevindt, zo hoog is dat haar voelsprieten überhaupt niet meer de echte praktijk van de arbeidsmarkt raken.
Het meest zorgelijke van haar reactie is echter dat het ondermijnend werkt. Europese samenwerking is belangrijk en een geharmoniseerd sociaal stelsel is een mooi streven. Maar het lijkt de Europese Commissie keer op keer te ontgaan: draagvlak is óók belangrijk. Met maatregelen als deze banjert de EU als een olifant door nationale stelsels van lidstaten en ontkent simpelweg het sentiment of effecten op lokaal niveau. In Nederland wordt dat extra duidelijk.
Nieuw WW-stelsel
In Nederland komen we immers na veel nadenken eindelijk tot een nieuw WW-stelsel. We hebben in Nederland een knap sociaal stelsel, waar iedere werkende middels hoge premies flink aan bijdraagt. Het Nederlandse stelsel wordt met een dergelijke maatregel moreel en financieel onder druk gezet, door een ww-export, waarbij mensen die in het buitenland jarenlang veel lagere premies hebben betaald, wel toegang krijgen tot de hogere uitkering, die ze vervolgens in hun thuisland mogen consumeren. Een uitkering die nota bene zo hoog is dat werken in het thuisland niet eens meer lonend is. En daar helpt geen enkele handhavingsinstantie bij.
Het is dan toch niet zo heel gek, dat er in Nederland weerstand ontstaat. Een beetje meer begrip hiervoor en aandacht hiervoor zou Brussel niet misstaan.
Dit is een bijdrage van Patrick Hustinx (All About Flex).
