Het kabinet kan ongewenste arbeidsmigratie beperken door het minimumloon te verhogen en strengere wettelijke eisen te stellen aan de kwaliteit van werk. Dat zegt de Adviesraad Migratie in een rapport. Deze ingrepen helpen om tot een “selectief of gericht arbeidsmigratiebeleid” te komen.
De certificering van uitzendbureaus die het vorige kabinet heeft voorgesteld, kan volgens de Raad “aanzienlijk bijdragen” aan het tegengaan van misstanden. Maar de Raad vraagt zich wel af of dat plan genoeg zal zijn. Een verbod op de inzet van uitzendkrachten in probleemsectoren, zoals in slachthuizen, zou een “ingrijpender maatregel” zijn. De huidige minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid Eddy van Hijum heeft zo’n verbod als eventueel “sluitstuk” voorgesteld, hoewel de coalitie hierover verdeeld is.
Lees ook: Tweede Kamer verdeeld over aanpak arbeidsmigratie en uitzendverbod
Beter controleren om misstanden tegen te gaan
Daarnaast moet beter worden gecontroleerd om misstanden tegen te gaan. Arbeidsmigranten van buiten Europa moeten voor hun toelating worden getoetst op wat zij toevoegen aan de “brede welvaart”, aldus de adviesraad. “Nu telt alleen of arbeidsmigratie goed is voor economische groei. Maar we moeten ook kijken naar de maatschappelijke en ecologische gevolgen.”
Hoger minimumloon
Vanwege de Europese regels rond vrij verkeer van personen kunnen Europese arbeidsmigranten niet aan zo’n toelatingstoets worden onderworpen. Maar met arbeidsmarktbeleid kan het kabinet wel sturen, aldus de raad. Zo maakt een hoger minimumloon het leven van arbeidsmigranten niet alleen beter, maar maakt dat het ook financieel aantrekkelijker voor bedrijven om te investeren in automatiseren. Dat vermindert de vraag naar werknemers, omdat werk door onder meer machines kan worden overgenomen.
Download hier het hele rapport.
Laagwaardig en laagbetaald werk
Nu doen arbeidsmigranten uit Oost-Europa nog veelal “laagwaardig en laagbetaald werk” en blijven economische activiteiten overeind “die weinig of niet bijdragen aan de welvaart en vaak ook negatieve effecten hebben op de andere dimensies”. Strengere regels aan werk en werkomstandigheden dwingen bedrijven juist te investeren in “hoogwaardige en duurzame producties”, aldus de Adviesraad Migratie. Kwalitatief beter werk is ook aantrekkelijker voor Nederlandse werknemers, “waardoor men minder afhankelijk wordt van arbeidsmigranten”.
Volgens de Raad moet ook beter worden gecontroleerd of bedrijven wel voldoen aan de bestaande minimale wettelijke eisen. De hiervoor verantwoordelijke Arbeidsinspectie is recent versterkt, maar het toezicht schiet tekort “om alle bedrijven waar arbeidsmigranten werken met enige regelmaat te controleren”.
