Het is welbekend: de fiscus gaat weer handhaven op schijnzelfstandigheid. Waar moet je op letten als je zzp’ers bemiddelt? Zes vragen aan arbeidsrechtadvocaat Hendarin Mouselli.
Voor veel bedrijven die zzp’ers bemiddelen – of rechtstreeks inhuren – is 1 januari 2025 een gevreesde datum. Dan gaat het ‘handhavingsmoratorium’ eraf en gaat de Belastingdienst volledig handhaven op schijnzelfstandigheid. Bedrijven kunnen naheffingen en boetes krijgen als ze werken met zzp’ers die feitelijk in dienstverband zijn.
Hendarin Mouselli is advocaat flexibele arbeid bij VRF Advocaten. Op 15 oktober is ze spreker op het FlexForward-event. In aanloop daarnaartoe beantwoordt ze alvast een paar veelgestelde vragen.
Waar moet je op letten bij het bemiddelen van zzp’ers?
“Belangrijk is het onderscheid tussen de twee varianten: tussenkomst en bemiddeling. Als je op basis van een tussenkomstmodel werkt, sluit je als bemiddelaar met de zzp’er zelf rechtstreeks een overeenkomst van opdracht. Bij bemiddeling breng je de zzp’er en de opdrachtgever bij elkaar. Zij sluiten vervolgens rechtstreeks een overeenkomst van opdracht met elkaar. Bij bemiddeling zit de bemiddelaar niet in de fiscale keten en bij het tussenkomstmodel wél. Opdrachtgevers hebben vaak een voorkeur voor het tussenkomstmodel, om te vermijden dat ze met heel veel verschillende zzp’ers contracten moeten afsluiten.”
Hoe vermijd je schijnzelfstandigheid?
“De Belastingdienst gaat af op het lijstje met negen gezichtspunten dat de Hoge Raad gaf in de Deliveroo-zaak*. Maar let op: dit is niet een kwestie van criteria afvinken. Die negen punten moet je in samenhang bekijken. Of iemand werknemer is, hangt af van de feiten en omstandigheden. In de rechtspraak zie je veel wisselende uitkomsten. Vooraf een inschatting maken is voor een advocaat lastig en voor een werkgever al helemaal. Je kunt niet met 100 procent zekerheid zeggen: als je het zo inricht, ben je zzp’er.”
Zie je in jouw praktijk al gevolgen van die onduidelijkheid?
“Ja. Veel bedrijven zitten in onzekerheid. Ik zie dat opdrachtgevers zich beraden. Sommige gaan per januari de inzet van zzp’ers beperken. Ook van zzp’ers horen we steeds vaker verzoeken of ze in dienst kunnen treden.”
Zijn er beroepen die je per definitie niet als zzp’er kunt uitvoeren? Schoonmaker, bijvoorbeeld?
“Eigenlijk niet. Daarvoor verschilt het gewoon te erg van geval tot geval. Wat als de schoonmaker met zijn eigen spullen komt, in zijn eigen busje, en zelf meerdere opdrachtgevers werft? Wat als hij zelf bepaalt hoe hij schoonmaakt en wanneer hij komt, en als hij zich laat vervangen als hij ziek is? Dat je in sectoren als horeca of schoonmaak geen zelfstandige zou kunnen zijn, is voor mij veel te kort door de bocht.”
Ben je met een door de Belastingdienst goedgekeurde modelovereenkomst gevrijwaard van risico’s?
“Nee, dat is een fabeltje. Bedrijven geven soms een eigen draai aan een modelovereenkomst, zodat het soms niet meer duidelijk is of het nou gaat om tussenkomst of bemiddeling. Ik zie in een overeenkomst soms termen staan als ‘terbeschikkingstelling’ en ‘detachering’, die heel erg gekoppeld zijn aan loondienst. Maar wat nog belangrijker is: niet wat op papier staat, maar de feitelijke uitvoering geeft de doorslag.”
Hoe bereidt de Belastingdienst zich voor op 2025?
“Flexbureaus ontvangen brieven, waarin ze in algemene zin worden gemaand hun zaakjes op orde te maken. Inspecteurs gaan langs bij bedrijven om ‘kopjes koffie te drinken’. Uit deze gesprekken blijkt dat de Belastingdienst vooral toetst aan de gezichtspunten uit het Deliveroo-arrest.”
*De negen gezichtspunten uit het Deliveroo-arrest:
- De aard en duur van de werkzaamheden (standaard/complexe werkzaamheden, seizoenswerk)
- Hoe het werk en de werktijden worden bepaald
- De inbedding van het werk en de werker in de organisatie en de bedrijfsvoering
- De verplichting om het werk persoonlijk uit te voeren
- Hoe de contractuele regeling van de verhouding van partijen tot stand is gekomen
- Hoe de beloning wordt bepaald en waarop deze wordt uitgekeerd
- De hoogte van de beloningen
- Of de werker commercieel risico loopt
- Of de werker zich als ondernemer gedraagt
Meer weten? Meld je nu nog aan voor het FlexForward Event