De flexibele arbeidsschil is niet meer van de Nederlandse arbeidsmarkt weg te denken. Met 150.000 banen levert payrolling een aanzienlijke bijdrage aan die flexmarkt. Minister Asschers plannen om de propositie van payroll zo in te perken dat deze nauwelijks nog loont, hangen echter als een donkere wolk boven de markt.
Pessimisten maken zich op voor zware klappen. Optimisten rekenen erop dat de minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid op tijd zal inzien dat zijn plannen een bom leggen onder een goedlopende sector. Realisten vertrouwen op de marktwerking en benadrukken dat deze – en vooral ook de toekomstige tijd – om een flexibele arbeidsschil schreeuwt. Een waar payrolling klaarblijkelijk goed in voorziet.
Focus op kernactiviteit
Hoewel de voor- en nadelen van uitbesteden voor iedere organisatie anders zijn, lonkt payrolling steeds meer door vooral de ontzorging van de backoffice van organisaties. Niet langer hoeven werkgevers zich druk te maken over de administratieve en juridische papierwinkel die in het kielzog van werkgeverschap volgt. Daardoor komen zij toe aan de kernactiviteiten van hun bedrijf. En minstens zo belangrijk in deze tijd: zo kunnen zij zich bezighouden met innovatie en groei van hun organisatie.
Weinig bijval
De markt voor payrolling wordt echter ook gekenschetst door negatieve voorvallen, rechtszaken, en de gevolgen van de nieuwe Wet werk en zekerheid en de nieuwe ontslagregels. Verbieden kan Asscher het payrollen niet, maar hij probeert deze vorm van dienstverlening wel zo in te perken dat het nauwelijks nog loont. Dat kan zowel in de sector als in wetenschappelijke kringen op verrassend weinig bijval rekenen. Voormalig UvA-hoogleraar employability Aukje Nauta waarschuwt het kind niet met het badwater weg te gooien en pleit ervoor minder zwart-wit naar payrolling te kijken. Zij ziet meer in het aanpakken van de uitwassen, zoals ook met de uitzendbureaus gebeurt.
Averechts effect
Vanuit de markt zelf klinken ook kritische geluiden door. Branchevereniging NBBU laat weten dat de voorgestelde maatregelen van Asscher ‘onnodig’ zijn, omdat de essentiële arbeidsvoorwaarden voor payrollkrachten al gelijkwaardig zijn aan de arbeidsvoorwaarden voor medewerkers in dienst. Daarnaast zijn Asschers plannen ook ‘onuitvoerbaar’, zo laat de branchevereniging op haar site weten, omdat niet alle pensioenfondsen bereid zijn om payrollmedewerkers te accepteren. Ook vreest de NBBU voor negatieve effecten op de werkloosheid; juist waar het gaat om werknemers met een afstand tot de arbeidsmarkt. Kortom, de wetgeving zal er niet toe leiden dat werknemers direct in dienst komen van de werkgever, zoals Asscher voor ogen heeft, maar een goedlopende branche om zeep helpen.
Symboolpolitiek
De VPO is het daarmee eens en kwalificeert de oproep van de minister aan gemeentes om payroll terug te dringen als ‘symboolpolitiek’. Het wordt volgens hen niet alleen voor het bedrijfsleven maar ook voor de overheid steeds lastiger om te bepalen wat structureel en wat tijdelijk werk is. Wetgeving wordt ‘schadelijk voor de flexibiliteit van de arbeidsmarkt’ genoemd. Te strikte regulering van flexibiliteit leidt in de ogen van de VPO niet tot meer vaste contracten maar tot minder goede vormen van flexibiliteit.
Voorbeeld stellen
Hoe dan om te gaan met de behoefte aan goed georganiseerde, betaalbare HR-service voor het mkb, en het streven naar zo min mogelijk verschillen tussen verschillende soorten werknemers? Volgens Aukje Nauta zou de overheid er goed aan doen als rolmodel op te treden, laten zien hoe je payrolling wel goed kunt organiseren en wat goed werkgeverschap inhoudelijk voorstelt. Minder heil ziet zij in het afschaffen van payrolling. Dan steekt binnen de kortste keren ongetwijfeld een nieuw fenomeen de kop op. De behoefte aan flexibiliteit blijft immers bestaan.
Bronnen: NBBU/VPO
Lees ook:
