Certificeringsplicht wordt Toelatingsstelsel

Demissionair minister Karien van Gennip heeft het wetsvoorstel Toelating terbeschikkingstelling van arbeidskrachten (Wtta) aan de Tweede Kamer aangeboden. Eerder was sprake van een verplicht certificeringsstelsel. Maar na forse kritiek van de Raad van State op dit voorstel is een nieuw wetsvoorstel opgesteld. In plaats van een publiek/privaat certificeringsstelsel wordt nu een publiek toelatingsstelsel voorgesteld.

Toelatingsstelsel

Uitleners mogen vanaf 2026 alleen arbeidskrachten ter beschikking stellen, als zij daartoe door de Minister van SZW zijn toegelaten. Om toegelaten te kunnen worden, moeten uitleners kunnen aantonen dat zij relevante wet- en regelgeving naleven, een VOG overleggen en financiële zekerheid stellen. Inleners mogen alleen zakendoen met toegelaten uitleners. Daartoe wordt de Wet allocatie arbeidskrachten door intermediairs (Waadi) gewijzigd. De Arbeidsinspectie ziet toe op de naleving van de toelatingsplicht en kan boetes uitdelen aan zowel uitleners als inleners bij overtredingen.

Vóór 1 juli 2025 toelating aanvragen

Net als eerder met het certificeringsstelsel wil de minister wel haast maken. Zij constateert dat het aanpakken van misstanden ten aanzien van arbeidsmigranten urgent is. Het wetsvoorstel bevat dan ook overgangsrecht om – in aanloop naar de inwerkingtreding van de toelatingsplicht per 1 januari 2026 – uitleners te stimuleren om vóór 1 juli 2025 een toelating aan te vragen en zich, in aanloop daarnaartoe, vrijwillig te laten certificeren door de Stichting Normering Arbeid (SNA).

Het wetsvoorstel in het kort

• De wet gaat gelden voor alle ondernemingen die arbeidskrachten ter beschikking stellen in Nederland. Dus ook voor buitenlandse ondernemingen die in Nederland arbeidskrachten ter beschikking stellen.
• Inleners mogen dus geen zaken doen met uitleners die niet toegelaten zijn. Doen zij dit toch, dan riskeren zij een boete. In een openbaar register kunnen zij nagaan welke uitleners er toegelaten zijn.
• Uitleners moeten gedurende vier jaar waarborgsom van €100.000 (€50.000 bij een voorlopige toelating) storten. Dat hoeft volgen het overgangsrecht niet, als:
  • Je als uitlener vier jaar onafgebroken in het handelsregister bent ingeschreven en
  • Je ten tijde van indiening van de aanvraag tot toelating een niet ouder dan drie maanden zijnde verklaring van de Belastingdienst verstrekt waaruit blijkt dat de rechtspersoon of onderneming op het moment van de afgifte van de verklaring de verschuldigde omzetbelasting, loonbelasting, premie voor de volksverzekeringen, premies voor de werknemersverzekeringen en inkomensafhankelijke bijdrage voor de Zorgverzekeringswet heeft voldaan of afgedragen.
• Het normenkader van de SNA gaat als basis dienen voor het bepalen of een uitlener toegelaten wordt. Dit kader zal onder andere aangevuld worden met bepalingen over huisvesting. Zie het kader voor de minimumeisen van dit normenkader.
• Of uitleners voldoen aan dit normenkader zal (waarschijnlijk 2 keer per jaar) door private inspectie-instellingen gecontroleerd worden.

Als de minister van SZW de aanvraag tot toelating afwijst of als de toelating wordt ingetrokken mogen geen arbeidskrachten meer ter beschikking gesteld worden.

Groot aantal aanvragen verwacht

Afgelopen zomer heeft de mininster onderzoeksbureau Regioplan in kaart laten brengen hoeveel uitleners waarschijnlijk toelating zullen aanvragen. Op basis van de respons schat Regioplan in dat het aantal aanvragen naar verwachting tussen de 14.000 en 19.500 uitleners zal liggen.

Tip! Tijdens het FleXevent op 7 december zal het aankomende Toelatingssteslel uitgebreid besproken worden.

Update: De deadline voor de schriftelijke behandeling van het wetsvoorstel Toelating terbeschikkingstelling van arbeidskrachten is vastgesteld op 20 december 2023. De Tweede Kamer heeft het wetsvoorstel niet controversieel verklaard. Dit betekent dat het wetsvoorstel door een nieuwe Tweede Kamer wordt behandeld, slechts twee weken na installatie.