De koning stelde tijdens de Troonrede dat een vaste baan de norm moet zijn, maar is er wel behoefte aan dat vaste contract? Of is er vooral behoefte aan de sociale zekerheid die alleen via een vast contract verkregen kan worden? Is het niet tijd voor een ander collectief sociaal vangnet?
Dat vragen algemeen directeur Hans van de Ven en financieel directeur Mark Mollen van HR-dienstverlener Please zich af.
Volgens werkgeverspartner Please sluiten de plannen zoals gepresenteerd op Prinsjesdag niet aan op de transitie die er op dit moment in de arbeidsmarkt gaande is: mensen willen werken waar en wanneer zij dit willen, maar zijn te afhankelijk van een vast contract voor hun sociale zekerheid.
Lees ook: Prinsjesdag: vast contract de norm, minimumloon 10% omhoog
Hoewel de aangekondigde plannen voor 2023 zeker effect gaan hebben op werkgevers, is er volgens Please niet genoeg aandacht voor de arbeidsmarkt. Dat arbeid gaat lonen is positief volgens de werkgeverspartner, maar het is zonde dat de overheid het niet groter en breder aanpakt gezien de ontwikkelingen die zich afspelen op de arbeidsmarkt. Volgens Please is er behoefte aan een grote herziening, die moet worden gezocht in ons collectieve sociale systeem.
Behoefte aan flexibiliteit
“Er is al jaren een grote verandering in behoeftes bij werknemers. Vooral bij jongere generaties. Zij hebben behoefte aan flexibiliteit en willen werken waar en wanneer zij dit willen. Een bestaan als zzp’er past hierbij, maar als zzp’er heb je niet dezelfde sociale zekerheden als iemand in loondienst met een vast contract.” Please geeft aan dat sociale zekerheid op dit moment exclusief verbonden is aan het vaste contract, en dat dit problematisch is om meerdere redenen.
Ten eerste, zegt Mollen, geniet het collectieve vangnet steeds minder premie. “Ons systeem waarin de premies worden geïnd door werkgevers is niet gebouwd op de massale toename van zzp’ers. Daarnaast laat die enorme toename zien dat er een behoefte is aan flexibiliteit. Naar die behoefte moeten we luisteren. De overheid kan wel zeggen dat een vast contract de norm moet zijn, maar is er wel behoefte aan dat vaste contract? Of is er alleen behoefte aan de sociale zekerheid die alleen via een vast contract verkregen kan worden?”
Een mogelijke oplossing volgens Please is het collectief maken van de ww-premie in de vorm van algemene belastingheffingen op inkomen uit arbeid. “Op die manier ontleent iedereen sociale zekerheid uit zijn of haar werk, onafhankelijk van de juridische vorm waarin die werkzaamheden uitgevoerd worden. Wij zijn een groot voorstander van een collectief sociaal vangnet, maar dan wel één waarbij de lasten door alle werkenden gedragen worden,” zegt Van de Ven.
Oplossing krapte arbeidsmarkt
Het anders inrichten van een collectief sociaal vangnet lost voor een deel ook de huidige arbeidsmarktkrapte op, verwachten Mollen en Van de Ven. “Als je tien jaar ergens werkt, heb je behoorlijk wat rechten opgebouwd, zoals een transitievergoeding, die je niet zomaar weggooit voor een volgend tijdelijk contract bij een andere werkgever. Die werknemer blijft dus zitten waar hij zit, terwijl hij misschien wel interesse heeft om zich te laten omscholen tot verpleger of onderwijzer. Als je de opgebouwde rechten weghaalt bij de werkgever, en juist bij de werknemer legt is de drempel om van baan te wisselen veel kleiner en krijg je de juiste mensen op de juiste plek.”
Visie ontbreekt
Prinsjesdag liet ook dit jaar zien dat het de overheid ontbreekt aan visie, zegt Van de Ven. “Als werkgever moet je met deze overheid sterk in je schoenen staan. Zeker rekening houdend met de zorgen die veel ondernemers op dit moment hebben. Denk alleen al aan de stijgende energiekosten, inflatie, hoge huurprijzen, enorme krapte op de arbeidsmarkt en de hoge loonkosten met een forse stijging van het minimumloon. Werkgeven wordt door de overheid al geruime tijd ontzettend complex gemaakt. Als werkgeverspartner ondersteunen wij ondernemers door middel van kennis, onze HR dienstverlening. (…) Zo lang de overheid werkgeven zo ontzettend complex maakt, is het belangrijker dan ooit om een partner te hebben die het eenvoudiger maakt.”
Lees ook: Prinsjesdag 2022: the day after
Volg Flexmarkt op LinkedIn:
