De arbeidsmarkt heeft zich in het derde kwartaal flink hersteld ten opzichte van het tweede kwartaal. Meer banen, meer vacatures – toch heeft de uitzendbranche hier maar weinig van geprofiteerd.
Dat blijkt uit cijfers die het CBS afgelopen vrijdag heeft gepubliceerd.
In het derde kwartaal van dit jaar waren er 164.000 banen meer dan een kwartaal eerder. Door de coronacrisis was het aantal banen in het tweede kwartaal fors afgenomen (met ongeveer 300.000) ten opzichte van het kwartaal daarvoor. Er is dus duidelijk sprake van herstel in het derde kwartaal ten opzichte van het vorige kwartaal. Het totale aantal banen is nu ruim 10,7 miljoen.
Dat ook de werkloosheid is gestegen in het derde kwartaal (met 70.000 ten opzichte van een kwartaal eerder, naar 419.000), komt volgens het CBS vooral doordat in het afgelopen kwartaal weer meer mensen op zoek gingen naar werk. Ook dat is een goed teken.
Het herstel van de arbeidsmarkt blijkt ook uit de toename van het aantal vacatures. In het derde kwartaal was er een toename van 16.000 vacatures ten opzichte van het kwartaal ervoor.
Matig herstel uitzendbranche
Opvallend is dat de uitzendbranche nauwelijks heeft geprofiteerd van het herstel in het derde kwartaal. Waar je zou verwachten dat de uitzendbranche als eerste zou aantrekken, herstelde het aantal banen bij de uitzendbureaus zich maar matig met een stijging van 17.000 van het tweede op het derde kwartaal, een stijging van 2,6%. En dat nadat de uitzendbranche in het tweede kwartaal een recorddaling noteerde. Het aantal banen bij de uitzendbureaus daalde namelijk met 130.000 van het eerste op het tweede kwartaal, een daling van -17%. Zo’n grote daling was nooit eerder voorgekomen, meldde het CBS in half augustus.
Vergeleken met het eerste kwartaal van 2020, het begin van de coronacrisis, is de grootste banendaling te zien bij de uitzendbureaus. In de afgelopen twee kwartalen gingen er 106.000 uitzendbanen verloren, een daling van -13,7%.
Meer vast, minder flex
Overigens dient hierbij opgemerkt te worden dat er sinds vorig jaar al een trend is naar meer vaste banen (onbepaalde tijd-contracten) en minder flexcontracten. Het aantal werknemers met een flexibele arbeidsrelatie groeide tot 2019 vrijwel voortdurend, maar is in de loop van vorig jaar al gaan dalen. In het derde kwartaal van 2020 waren er 1,7 miljoen werknemers met een flexibele arbeidsrelatie. Dat zijn er 274.000 minder dan in het derde kwartaal van 2019. Het aantal werknemers met een vaste arbeidsrelatie is in vergelijking met het derde kwartaal van vorig jaar met 148.000 toegenomen naar 5,7 miljoen.
Meer vacatures
Eind september was het aantal openstaande vacatures weer opgelopen tot 216.000, 16.000 meer dan een kwartaal eerder. Dit is een licht herstel. Ter vergelijking; eind 2019 was nog een recordstand bereikt van 286.000 openstaande vacatures. Als gevolg van de coronacrisis was het aantal vacatures in de eerste helft van het jaar teruggelopen met 86.000, een daling van -30%.
Toch heeft de vacaturemarkt zich in het derde kwartaal goed hersteld ten opzichte van het tweede kwartaal. In de loop van het derde kwartaal ontstonden er 264.000 nieuwe vacatures. Dat zijn er 48.000 meer dan in het tweede kwartaal.
Eind september stonden de meeste vacatures open in de handel (42.000), de zorg (38.000) en de zakelijke dienstverlening (34.000). Gezamenlijk zijn deze drie bedrijfstakken goed voor de helft van alle openstaande vacatures.
Krapte arbeidsmarkt voorbij
Het lichte herstel van het aantal vacatures in het derde kwartaal heeft de spanning op de arbeidsmarkt niet teruggebracht. Integendeel. Met 51 vacatures per 100 werklozen is de spanning op de arbeidsmarkt veel lager de recordstand van 93 vacatures per 100 werklozen halverwege 2019. Na elf kwartalen van een ‘gespannen’ arbeidsmarkt, stelt het CBS zelfs dat de periode van krapte op de arbeidsmarkt nu voorbij is.
