De WAB die per 1 januari ingaat heeft gevolgen voor oproepcontracten die in de praktijk onwerkbaar zijn. In haar column in Flexmarkt heeft Hendarin Mouselli, advocaat flexibele arbeid bij VRF Advocaten, dan ook een bijzondere kerstwens voor minister Koolmees.
Vijftien jaar geleden had ik een bijbaantje in een restaurant. Een oproepcontract. Eerst ‘luik lopen’. Dit betekende eten serveren aan tafel. Daarna promoveerde ik tot ‘wijk lopen’: de bestellingen aan tafel opnemen en borden afruimen. Nog wat later mocht ik ‘bar draaien’. Dat laatste – drankjes inschenken en rondbrengen – vond ik het allerleukst. Een Sambuca schenken was het hoogtepunt. Vooral als ik dan het koffieboontje mocht aansteken. Alom plezier. In december werkte ik standaard op één van de kerstdagen. Ik kreeg maar liefst 150% uitbetaald.
Ik wist vaak al aan het begin van de maand op welke kerstdag ik moest werken, maar hoeveel uren was een verrassing. We begonnen allemaal om 16.00 uur en dineerden samen. Het was immers Kerstmis. Rond de klok van 18.00 uur kwamen de eerste gasten. Ieder jaar weer was het een verrassing hoe laat we klaar waren. Het ene jaar zat mijn dienst er rond middernacht op. Het andere jaar om 23.00 uur of nog later. Dat ik niet precies wist hoe lang mijn dienst zou duren, was inherent aan de horeca en daar kreeg ik ook flexibiliteit van mijn werkgever voor terug. Bovendien is het met Kerstmis not done om je gasten op een bepaald tijdstip allemaal de deur te wijzen. Deze gastvrijheid en kerstgedachte koester ik.
Helaas heeft de wetgever juist dat uit het oog verloren. Waarom? Per 1 januari 2020 dient de werkgever die een oproepovereenkomst heeft met de werknemer de werknemer vier dagen van tevoren op te roepen. De oproeptermijn van vier dagen kan bij cao worden verkort tot 24 uur. Al zou bij cao de termijn van vier dagen worden verkort naar 24 uur, dan nog blijft mijn werkgever in mijn situatie zoals hierboven omschreven ‘met de gebakken peren’ zitten. Het is immers haast onmogelijk om mij zelfs 24 uur van tevoren te laten weten wat mijn exacte werktijden (begin- en eindtijd) worden. Als mijn werkgever met inachtneming van de oproeptermijn mij heeft opgeroepen en de door mij aanvaarde oproep vervolgens annuleert dan wel wijzigt binnen die termijn, is mijn werkgever in beginsel verplicht loon door te betalen. Ook al verricht ik dan geen werk, omdat het werk erop zit en in de hiervoor omschreven situatie mijn dienst erop zit. Wil mijn werkgever het risico van een bindende oproep zonder ‘kleerscheuren’ wijzigen, oftewel zonder loonplichtig te zijn? Dan kan dat als de loonuitsluiting is overeengekomen. De loonuitsluiting kan voor de duur van de eerste zes maanden van de overeenkomst worden overeengekomen, tenzij bij cao een langere periode is vastgelegd. Uitzendwerkgevers kunnen voor 78 weken het loon uitsluiten. Minister Koolmees heeft echter laten weten, dat de werkgever het loon moet doorbetalen indien de wijziging binnen die vier dagen of een bij cao kortere oproeptermijn (max 24 uur) plaatsvindt. Zelfs al heeft hij de loondoorbetalingsplicht uitgesloten.
Lees ook: Gevolgen WAB voor oproepkrachten
Welke gevolgen heeft de nieuwe wetgeving voor situaties als hierboven omschreven? Het antwoord is eenvoudig: euro’s! Kerstmis laat zich niet in tijd of euro’s uitdrukken en zo is het ook met een oproepovereenkomst. Het is juist een bewustzijnstoestand.
Minister Koolmees, ik weet niet of u wel eens uit eten gaat met Kerstmis. Ik wens u in ieder geval veel bewustzijn toe.
Deze column van Hendarin Mouselli is onlangs gepubliceerd in de december-editie van Flexmarkt. Ook Flexmarkt ontvangen?
Lees ook: Wat verandert er met de WAB?
