Een evaluatie van de 30%-regeling wijst uit dat de wijzigingen die in de regeling doorgevoerd worden leidt tot minder kennismigranten die naar Nederland willen komen. Bovendien verslechterd het vestigingsklimaat. Per saldo gaat afbouw van de regeling geld kosten in plaats van opbrengen.
Najaar 2023 stemde de Tweede Kamer voor een voorstel om de expatregeling te versoberen. De regeling is per 2024 voor inkomende werknemers versoberd naar een 30-20-10%-regeling, met een stapsgewijze afbouw van 10 procentpunt per 20 maanden. Uit een evaluatie van SEO Economisch Onderzoek blijkt versobering van de 30%-regeling niet goed uit te pakken.
Volgens SEO waren er in 2022 ongeveer 110 duizend 30%-gebruikers, met een budgettair beslag van ongeveer 1 miljard euro. Voor 2023 en 2024 wordt een lichte stijging verwacht (zie onderstaand figuur).
Instroom kennismigranten daalt bij versobering 30%-regeling
Volgens de onderzoekers trekt de stimulerende werking van de 30%-regeling kennismigranten aan. “Het blijkt dat 30%-gebruikers een weloverwogen keuze maken voor Nederland ten opzichte van andere landen, waarbij het fiscale voordeel van de 30%-regeling duidelijk onderdeel is van de kosten-batenafweging.” Het onderzoeksinstituut berekent dat de instroom van kennismigranten met ongeveer 10-15 procent daalt door de versobering. Als de regeling helemaal afgeschaft zou worden zou 40% van de kennismigranten niet meer naar Nederland willen komen.
Bedrijfsactiviteiten verplaatsen
Daarnaast zouden internationaal opererende bedrijven bedrijfsactiviteiten verplaatsen naar andere landen door de versobering van de regeling. De 30%-regeling levert een bijdrage aan het vestigingsklimaat doordat deze werkgevers ondersteunt in het aantrekken van kennismigranten. Werkgevers verwachten hun arbeidsvraag, naar vooral hoogopgeleide specialisten, niet in te kunnen vullen met het binnenlandse arbeidsaanbod. De onderzoekers kunnen echter geen kwantitatieve inschatting geven van dit effect.
Belastingsopbrengst
SEO constateert dat de 30%-regeling meer belasting opbrengt dan kost. De netto belastingopbrengst door de 30%-regeling is gemiddeld ongeveer 128,5 miljoen euro per jaar. Als er minder kennismigranten naar Nederland komen door afbouw van de regeling, dan worden naar verwachting de kosten hoger dan de opbrengsten.
Brede weerstand
Eerder al lieten verschillende partijen weten ‘not amused’ te zijn over versobering van de 30%-regeling. Zo reageerden het hoger onderwijs, dat veel wetenschappers naar Nederland haalt, werkgeversorganisatie VNO-NCW en bedrijven als ASML, Marktplaats en Just Eat Takeaway ronduit negatief op het nieuws van de versobering.
Deze partijen zien in de evaluatie bewijs dat versobering van de regeling slecht is voor de toekomst van Nederland. Volgens VNO-NCW is de 30%-regeling onmisbaar als Nederland een echte kenniseconomie wil zijn.
Wat is de 30%-regeling?
Werkgevers mogen nu nog tot 30% van het loon van expats (kennismigranten) onbelast uitkeren. Hier zijn wel voorwaarden aan verbonden. Zo moet het loon van de buitenlandse medewerker die in Nederland komt werken exclusief die belastingvrije vergoeding meer dan €41.954 zijn. Medewerkers moeten daarnaast in het buitenland geworven zijn en ze moeten meer dan 150 kilometer hemelsbreed van de Nederlandse grens wonen.
De gedachte achter de regeling is dat expats zo gecompenseerd worden voor de extra kosten die ze maken voor hun levensonderhoud en als compensatie voor reiskosten.
