Verdere uitwerking SER-advies, ABU vreest waterbedeffect

Minister Karien van Gennip (SZW) heeft de plannen voor hervorming van de arbeidsmarkt in lijn met het SER-advies verder uitgewerkt. Net als de werkgevers- en werknemersorganisaties is de ABU overwegend positief. Maar de branchevereniging vreest voor het waterbedeffect: ‘de regulering van zzp raakt achterop bij de regulering van uitzendwerk.’

Minister Karien van Gennip (SZW) heeft haar plannen toegelicht in de vandaag gepubliceerde Kamerbrief Voortgang uitwerking arbeidsmarktpakket.

Het kabinet gaat de arbeidsmarkt aanpakken op verschillende fronten, zegt minister Karien van Gennip (Sociale Zaken) maandag. Kort samengevat:
Als iemand langere tijd hetzelfde werk doet, wordt een vast contract het uitgangspunt: het nulurencontract wordt verboden (vervangen door basiscontract) en oproepkrachten krijgen een vast aantal uren in de week. Ook worden de regels voor tijdelijke contracten strenger. De ketenregeling wordt aangescherpt. Na drie aaneengesloten tijdelijke contracten mag pas na vijf jaar weer een contract worden gegeven. Nu is die onderbrekingstermijn nog zes maanden. De werkzekerheid voor uitzendkrachten wordt verbeterd en kleinere werkgevers krijgen eerder duidelijkheid over hun re-integratieverplichtingen voor zieke medewerkers. Ook moeten zelfstandigen verplicht een verzekering voor arbeidsongeschiktheid (AOV) afsluiten.

Lees ook: Kabinet wil onderbrekingstermijn van vijf jaar

ABU: ‘meer meters maken op het zzp-dossier’

De ABU constateert dat op belangrijke punten is aangesloten bij het SER-MLT-advies en dat is een goede zaak. Zo bevat de brief bevat o.a. een verdere wettelijke verankering van uitzendwerk en ruimte voor de belangrijke opstapfunctie van de uitzendbranche.
Met de voorstellen wil de minister stappen zetten naar een beter functionerende arbeidsmarkt. Die stappen gaan wat de ABU betreft echter niet ver genoeg: de regulering van zzp raakt achterop bij de regulering van uitzendwerk. Jurriën Koops, directeur: “De minister moet meer meters maken op het zzp-dossier, zowel qua regelgeving als handhaving. Na de recente uitspraak van de Hoge Raad over Deliveroo ligt de bal eens te meer bij het kabinet.”

Deze brief en de eerdere voortgangsbrief ‘Werken met en als zelfstandige’ bieden voor die evenwichtige (samenhangende) aanpak van uitzenden en zzp volgens de ABU nog te weinig perspectief. Koops: “Onze leden maken zich grote zorgen over de traagheid en daarmee de effectiviteit van de broodnodige zzp-regulering. Het kabinet moet snel zorgen voor duidelijke en uitvoerbare zzp-regels en fors inzetten op handhaving. In de markt zien we een verder gaande verschuiving naar minder goed geregelde zzp. Dat schaadt de goede ordening van de arbeidsmarkt en gaat ten koste van de belangrijke opstapfunctie die uitzendwerk voor honderdduizenden mensen heeft. Maatschappelijk zeer onwenselijk voor de toekomst van Nederland.”

ABU: ‘ruimte houden in CAO voor regelingen uitzendkrachten’

In de brief van Van Gennip staat: de arbeidsvoorwaarden van uitzendkrachten met betrekking tot het loon en overige vergoedingen en geldende regelingen over arbeids – en rusttijden moeten nu al tenminste dezelfde zijn als voor werknemers die in dienst zijn bij het bedrijf waar de uitzendkrachten aan worden uitgeleend (inlenersbeloning). Het kabinet vult dit aan met de voorwaarde dat ook de overige arbeidsvoorwaarden tenminste gelijkwaardig moeten zijn. Aan de cao–tafel kan – in lijn met het voorstel van de SER – een ten minste gelijkwaardig totaalpakket aan arbeidsvoorwaarden worden afgesproken.

ABU-directeur Koops plaatst hierbij een kritische kanttekening: “De SER adviseerde eerder om uitzendkrachten recht te geven op een gelijkwaardig totaalpakket van arbeidsvoorwaarden. Wij willen dat sociale partners alle ruimte krijgen om dit via de cao te realiseren. Dat geldt ook voor een marktconform pensioen. Een eventuele beperking van de onderhandelingsvrijheid vinden wij onacceptabel. Daar komt bij dat de sociale partners al hebben laten zien dat zij hun verantwoordelijkheid nemen. Een deel van het SER-advies, zoals meer werkzekerheid voor uitzendkrachten, is inmiddels opgenomen in de Cao voor uitzendkrachten . Zo is de duur van Fase A verkort tot 52 gewerkte weken en Fase B tot drie jaar. De verdere implementatie van het SER-advies hangt samen met wat uitzenders aankunnen.”

VNO-NCW: ‘goed evenwicht’

VNO-NCW voorzitter Ingrid Thijssen zegt in reactie op het feit dat vakbonden en werkgevers hierover eerder tot een gezamenlijk SER-advies zijn gekomen. “De polder levert, ook in deze moeilijke tijd. Het SER-advies dat nu is uitgewerkt kent een goed evenwicht tussen de belangen van enerzijds vaste dienstverbanden voor werknemers en anderzijds wendbaarheid voor werkgevers.”

FNV: ‘doorgeslagen flexibilisering’

FNV zegt op zijn beurt dat het goed is dat het kabinet het advies van de Sociaal-Economische Raad (SER) over deze kwestie opvolgt en een einde wil maken aan wat de bond noemt ‘de doorgeslagen flexibilisering’. FNV-voorzitter Tuur Elzinga: “We zijn blij dat het kabinet onderschrijft dat het vaste contract de norm moet zijn voor structureel werk en dat flexcontracten niet mogen worden misbruikt om te concurreren op arbeidsvoorwaarden.” De FNV dringt aan op haast om de maatregelen in te voeren.

SER: samenwerking polder en politiek

“Het is goed te zien dat zoveel punten uit het MLT-advies van de SER zijn overgenomen. Dat bewijst dat we met samenwerking in de `polder’ en met de politiek resultaten bereiken in het toekomstbestendig maken van de arbeidsmarkt. De maatschappelijke en economische ontwikkelingen sinds het uitkomen van het MLT hebben de hervorming van de arbeidsmarkt alleen maar urgenter gemaakt”, zegt Kim Putters, voorzitter SER.

De SER deed in het MLT-advies aanbevelingen voor meer zekerheid voor werkenden en meer wendbaarheid voor ondernemingen.
Afgelopen zomer schetste minister Van Gennip (SZW) in haar brief ‘Hoofdlijnen arbeidsmarkt’ (5 juli 2022) de maatregelen die nodig zijn om ‘fundamenteel onderhoud te plegen om de arbeidsmarkt toekomstbestendig te maken’. De sociale partners binnen de Stichting van de Arbeid zijn met de uitwerking van de voorstellen aan de slag gegaan samen met het ministerie van SZW. Met de nu bereikte overeenstemming zoals verwoord in de brief ‘Voortgang uitwerking arbeidsmarktpakket’ kan de minister starten met het wetgevingsproces.

Bronnen: ANP/SER/ABU

Lees ook: Dit zijn de politieke plannen voor de flexmarkt