Bovib: politiek maakt ‘rare draai’ in discussie over webmodule

Na jaren van discussie weten zzp’ers en hun bemiddelaars nog steeds niet waar zij aan toe zijn. Het volgende kabinet zal met fatsoenlijke zzp-wetgeving moeten komen. Branchevereniging Bovib zal er ook in 2022 alles aan doen om de grillige politiek te overtuigen van de noodzaak om de keuzevrijheid in stand te houden.

Van Wet DBA naar webmodule

Vriend en vijand zijn het erover eens dat er nieuwe zzp-wetgeving moet komen, maar het wil maar niet lukken met dit hoofdpijndossier. Hoe zit het ook al weer? Als toenmalig staatssecretaris van Financiën Eric Wiebes – ondanks forse kritiek – in 2016 de wet Deregulering Beoordeling Arbeidsrelaties (Wet DBA) invoert als vervanging voor de aloude Verklaring Arbeidsrelaties (VAR), mondt dit uit in een regelrecht debacle. Wiebes’ opvolger, demissionair minister Koolmees (SZW), heeft zich stukgebeten op het vervangen van de mislukte Wet DBA. Koolmees heeft getracht dit om te bouwen tot werkbare zzp-wetgeving door met drie voorstellen te komen: een minimumtarief, een opt out (zelfstandigenverklaring) voor zzp’ers die meer dan € 75 per uur verdienen en de webmodule (opdrachtgeversverklaring). Maar het minimumtarief en de zelfstandigenverklaring sneuvelden al gauw. De webmodule als mogelijk instrument blijft over.
Maar Koolmees komt niet verder dan het afronden van een pilot met de webmodule. Het is dus aan een volgend kabinet om echt werk te maken van werkbare zzp-wetgeving.

Pilot toont onduidelijkheid aan

En de pilot met de webmodule was ook niet bepaald succesvol. Het idee is dat  opdrachtgevers van zzp’ers via het invullen van vragen in de webmodule een opdrachtsgeversverklaring kunnen krijgen. De webmodule moet meer duidelijkheid geven of werk binnen of buiten een dienstbetrekking kan worden gedaan en of er loonheffing moet worden afgedragen. De webmodule zou de huidige werkwijze met modelovereenkomsten moeten gaan vervangen. Maar uit de pilot blijkt dat in drie op de tien gevallen de webmodule helemaal geen duidelijkheid biedt. En in de gevallen waar wél duidelijkheid wordt geboden is het nog maar de vraag hoe realistisch dit is.

Niet alleen alle brancheorganisaties die zich met zzp(-inhuur) bezighouden, ook Kamerleden van links tot rechts laten zich kritisch uit over de webmodule, zoals te lezen in dit artikel van ZiPconomy, het onafhankelijk kennisplatform voor de inhuurmarkt. Toch is onlangs een motie in de Kamer aangenomen om de webmodule alvast in te zetten in de zorg. (De site zzp-er in de zorg geeft heldere duiding hiervan).

Politiek maakt ‘rare draai’

Frederieke Schmidt Crans, voorzitter van de Bovib, branchevereniging voor inhuur-intermediairs en brokers, baart dit grote zorgen. “Ondanks dat iedereen, ook in de politiek, weet dat de webmodule niet goed werkt, is voor starters en zzp’ers in de zorg deze motie aangenomen. Dat staat haaks op de unanieme conclusie dat de webmodule niet voldoet.”
Vanwaar dan toch deze motie? “Ik heb het gevoel dat de politiek vindt dat er iets afgevinkt moet worden, ergens een klap op moet worden gegeven. Het aanpakken van zzp’ers en hun opdrachtgevers lijkt een stokpaardje te zijn geworden.”
Dat de Tweede Kamer nu opeens toch de webmodule voor de zorgsector wil invoeren is volgens Schmidt Crans gebaseerd op een verkeerd uitgangspunt. “Men gaat ervan uit de zzp’ers in de zorg werken ongewenst zelfstandig zijn, maar dat is niet zo. Daar kiezen zij zelf voor.”
Volgens haar zou ook de zorg zelf de dupe worden als zelfstandigen worden geweerd in de sector. “Veel van hen willen niet in loondienst en zullen de sector verlaten als zij niet als zelfstandige mogen werken. Daar zitten ook zelfstandigen in kritische functies bij, zoals IC-verpleegkundigen.”
De motie – waarvan het overigens onwaarschijnlijk is dat die wordt overgenomen door staatssecretaris Hans Vijlbrief van Financiën – noemt de Bovib-voorzitter ‘een rare draai’. Zij ziet liever een consistent beleid. “Het aanpakken van schijnzelfstandigheid is een prima vertrekpunt, maar doe dit wel op basis van de juiste informatie en zorgvuldigheid in de aanpak.”
De Bovib-voorzitter is niet pertinent tegen een webmodule. “Maar nu is de webmodule leidend en dat is niet goed. Een webmodule kan als instrument prima werken, mits de vragen er daadwerkelijk toe doen. En daarvoor is eerst een fundamentele discussie over het inrichten van de arbeidsmarkt nodig.”

Ik heb het gevoel dat de politiek ergens een klap op moet gegeven. Het aanpakken van zzp’ers en hun opdrachtgevers lijkt een stokpaardje te zijn geworden.”

Taak Bovib

Voor brancheorganisatie Bovib is het zaak ‘alert’ te blijven op dergelijke grillen in de politiek. “Gelukkig hebben wij als Bovib inmiddels een mooie plek aan tafel in Den Haag, maar we zijn er nog niet. En je kunt met man en macht aan iets werken en dan zie je dat toch opeens door zo’n motie alles kan veranderen.
Om Den Haag tegemoet te komen streeft de Bovib naar een verdere kwaliteitsverbetering in de markt. Dat zzp-intermediairs en brokers goede dienstverlening bieden komt volgens de voorzitter mede door het eigen Bovib-keurmerk. “Wij wachten niet op nieuwe wetgeving, maar bieden met ons eigen Bovib-keurmerk kwaliteit. Belangrijk, want er gaan grote sommen geld door onze boeken. Ons keurmerk is inmiddels gelijkwaardig aan NEN en ISO. En steeds meer opdrachtgevers vragen hun intermediair(s) om het Bovib-keurmerk.”
Juist dat laatste is belangrijk volgens Schmidt Crans: “Het is een verantwoordelijkheid van de hele keten. Als het niet goed gaat, straalt dat op ons allemaal af. Niet alleen op de zzp-intermediair, ook op de opdrachtgever. Die moet ook de juiste uitvraag doen en op basis daarvan besluiten met wie hij in zee gaat. Het is onze taak als Bovib om alle schakels in de keten te verbinden en samen te werken met alle partijen om deze specifieke vorm van dienstverlening goed te laten verlopen.”

Lees ook: Bovib: ‘geef ons een plek aan tafel in Den Haag’

Volg Flexmarkt op LinkedIn: