Arbeidsmarktplatformen ondermijnen de sociale zekerheid van uitzendkrachten? “‘Paniekvoetbal’ in de flexbranche”, reageert Hendarin Mouselli (VRF Advocaten). “Als er een markt is die zou moeten weten dat regulering niet de oplossing is, dan zou dat de flexbranche moeten zijn.”
Dat stelt Hendarin Mouselli, advocaat bij VRF Advocaten, in haar blog voor Flexmarkt naar aanleiding van het artikel ‘Uitzendbranche: zzp-economie ondermijnt sociale zekerheden’ (FD,18 oktober jl.)
“Terwijl de Raad van State inmiddels advies heeft uitgebracht over het Wetsvoorstel arbeidsmarkt in balans (WAB), lijkt er sprake te zijn van paniekvoetbal op het platformveld. In het FD-artikel riepen prominenten uit de (uitzend)markt dat platformen sociale zekerheden ondermijnen en gereguleerd dienen te worden. Waar komt dit vandaan? Is men bang voor de eigen positie op de arbeidsmarkt?
Toekomst van arbeid
De klassieke configuratie van arbeid en tewerkstelling is verleden tijd. Arbeidsmarktplatformen verlagen de kosten voor ondernemingen en consumenten. Tegelijkertijd wordt ook de beloning en de sociale zekerheden van werkenden verminderd. Platformwerk heeft het arbeidsrecht en arbeid doen versmelten tot arbeid zonder werkgever- en werknemerschap. Dat klopt allemaal, maar we weten ook dat slechts een klein deel van de beroepsbevolking werkzaam is als platformwerker en het zich voornamelijk concentreert in de Randstad.
Dat platformwerk alle potentie heeft om groot te worden, is niet onrealistisch. Ooit zei men dat ook van de flexmarkt. Het is naar mijn mening echter onjuist om platformwerk aan te vechten met regelgeving. De toekomst van arbeid ligt niet in de wettelijke verankering van platformwerk in een type contract of het arbeidsrecht. Dat past bij de klassieke arbeidsbescherming gericht op de bescherming van een baan en allerlei verplichtingen van een werkgever jegens de werknemer. De toekomst van arbeid, en daarmee ook van arbeidsmarktplatformen, ligt verscholen in stimulering van persoonlijke ontwikkeling van werkenden door de tanks van economie, onderwijs, milieu, politiek, ethiek – zowel cultureel als sociaal en juridisch heen. Met als rode draad doorlopende investering in de mens. Als er een markt is die zou moeten weten dat regulering niet de oplossing is, dan zou dat de flexbranche moeten zijn. Vanuit dat perspectief is het ‘paniekvoetbal’ uit de flexmarkt dan ook verrassend.
Flexbranche moet weerstand ombuigen
Arbeidsmarktplatformen houden de flexbranche een spiegel voor en dat zou de flexmarkt met beide handen moeten aangrijpen. Tussen de realiteit in wet- en regelgeving en de werkvloer heeft altijd een kloof bestaan. Veranderingen zijn altijd gepaard gegaan met weerstand. De flexbranche zou die weerstand kunnen ombuigen tot samenwerking. Tegen de flexbranche zou ik dan ook willen zeggen:
- Gebruik technologie en algoritmes, maar misbruik het niet. Door goed gebruik, kunnen processen worden vereenvoudigd en zelfsturend gemaakt. Relevante vragen zijn: Hoe past een arbeidsmarktplatform in de huidige HR-strategie en outsourcingoplossingen?
- Hoe kan men zich organiseren voor een schaalbaar inkoopproces? Vraag jezelf af hoe de uitzendmarkt technologie kan gebruiken om klanten proactief te bedienen. Onderzoek hoe afdelingsmanagers en hun teams kunnen experimenteren met platformen. Overweeg inkoop en een ‘make-up’ van huidige infrastructuren voor diverse afdelingen. Denk breder dan alleen jouw uitzendonderneming, payrollonderneming of detacheringsbedrijf.
- Denk groot en in totaaloplossingen, met webbers die op ieder deelgebied goed zijn in wat ze doen. Ecosystemen veranderen het innovatielandschap, dus ook het landschap van de flexbranche. Het belangrijkste principe is dan ook samenwerken en het gebruiken van elkaars kracht.
Platformwerk is geen bedreiging voor de flexbranche, mits de flexmarkt in staat is persoonlijke ontwikkeling en talentontwikkeling op een flexibele manier te omarmen. Waarbij ook een rol kan zijn weggelegd voor een nieuwe vorm van sociaal overleg door een zogenoemde “Alt-Labour”, een economische belangenverdediging. Vanuit dit perspectief valt het nodige af te dingen op het ‘paniekvoetbal’ over platformwerk.
Definitie payrollovereenkomst
De wettelijke definitie van de payrollovereenkomst in het Wetsvoorstel arbeidsmarkt in balans is in mijn visie eerder een bedreiging dan wel ondermijning van sociale zekerheden dan platformen. De payrollwerknemer die tussen wal (werknemer) en schip (uitzendkracht) geraakt, de payrollondernemer die in zijn vrijheid tot ondernemen en collectief onderhandelen wordt beperkt of kwetsbare doelgroepen, waaronder mensen met een arbeidsbeperking, die via payrolling nu aan het werk zijn en een onzekere toekomst tegemoet gaan indien het Wetsvoorstel arbeidsmarkt in balans in werking treedt, rechtvaardigen eerder ‘paniek’.
Net zoals de Amerikaanse schrijver Mark Twain zei, geef ik de flexbranche mee: “Donder is goed, donder is indrukwekkend; maar het is de bliksem die het werk doet.”
Dit is een bijdrage van Hendarin Mouselli, advocaat bij VRF Advocaten.
Lees ook: Wat meldt de troonrede over flexwerk en de arbeidsmarkt?
