‘De aanbevelingen die het Aanjaagteam Bescherming Arbeidsmigranten doet om de situatie voor arbeidsmigranten te verbeteren, zullen voor een deel hun doel missen.’ Dat stelt de NBBU, die met suggesties komt om de malifide uitzenders van arbeidsmigranten wel goed aan te pakken.
De NBBU geeft in een brief aan Kamerleden een uitgebreide reactie op de aanbevelingen van het Aanjaagteam Bescherming Arbeidsmigranten (Commissie Roemer). Woensdag 3 februari gaat de Tweede Kamer in gesprek over de aanbevelingen in het adviesrapport Geen tweederangsburgers van het Aanjaagteam.
Vorige week tijdens het arbeidsmarktdebat ter gelegenheid van het 60-jarig bestaan van de ABU bleek dat er brede politieke steun is voor het doorvoeren van de aanbevelingen van het Aanjaagteam Arbeidsmigranten.
Het Aanjaagteam Bescherming Arbeidsmigranten pleit onder meer voor:
- verplichte certificering voor uitzendbureaus en een boete voor inleners die werken met niet-gecertificeerde uitzendbureaus.
(En malafide bestuurders moeten een bestuursverbod opgelegd kunnen krijgen, om te voorkomen dat zij steeds een ander uitzendbureau oprichten.) - de registratie van arbeidsmigranten moet worden verbeterd zodat bekend is waar arbeidsmigranten wonen.
(Hiervoor moet de Basisregistratie Persoonsgegevens en het Register Niet-Ingezetenen worden aangepast. Toezicht lig bij de Rijksdienst voor Identiteitsgegevens, de Belastingdienst en het UWV.) - de huisvesting van arbeidsmigranten moet worden verbeterd
(Om afhankelijkheid van de werkgever tegen te gaan, moeten het arbeidscontract en het huurcontract losgekoppeld worden, de zogenoemde ‘scheiding van bed en baas’.
En gemeenten en provincies moeten meer instrumenten krijgen om de kwaliteit van de huisvesting te waarborgen.)
Kanttekeningen NBBU
Maar de NBBU plaatst dus kanttekeningen bij een aantal van deze aanbevelingen. “Lang niet alle aanbevelingen zullen doel treffen, terwijl bestaande wet- en regelgeving nog onvoldoende wordt benut”, stelt de NBBU-directeur Marco Bastian.
Arbeidsmigranten onmisbaar
De bijdrage van arbeidsmigranten aan de Nederlandse economie is onmisbaar en misstanden moeten worden aangepakt. Om malafiditeit te bestrijden, roept de NBBU op de huidige regels nu echt te handhaven in plaats van een heel nieuw pakket aan regels op te tuigen die hun doel missen.
Volgens de NBBU zijn met huidige regelgeving twee quick wins te behalen:
- intensiveer publiek-private samenwerking; van alle uitzendkrachten is 82% in dienst van uitzendbureaus die zijn aangesloten bij één van de twee uitzendkoepels NBBU en ABU. Deze bureaus zijn in beeld en gecertificeerd en laten zich in de boeken kijken. Zelfregulering doet hier zijn werk. Buiten de uitzendkoepels bevindt zich het deel van de branche dat maar deels zichtbaar is. Richt de beperkte capaciteit van Inspectie SZW op bedrijven waar nog nooit een controle heeft plaatsgevonden. Een intensievere publiek-private samenwerking zorgt dat het net rond malafide bedrijven zich sluit.
- verruim de capaciteiten van Inspectie SZW; zonder uitbreiding van de capaciteiten van de Inspectie SZW is elke nieuwe aanpak een farce, omdat de Inspectie nu al niet bij machte is om stevig te handhaven. De NBBU roept het kabinet op hierin te investeren.
Betere handhaving
De NBBU ziet dat nieuwe maatregelen vooral voor de bühne worden genomen. Het Aanjaagteam noemt verplichte certificering de kern van zijn advies, maar de uitzendvergunning in de jaren negentig ging malafiditeit ook niet tegen. Uiteindelijk is handhaving de enige manier om malafiditeit te bestrijden, stelt de NBBU.
Hiermee zit de NBBU op één lijn met de ABU, die ook kritisch is over de aanbevelingen van de commissie Roemer. ABU-directeur Jurriën Koops zei hierover vorige week nog: “Het is een goed rapport, maar wij zijn niet per se voor meer regels. Wij zien meer in fors investeren in handhaving.”
Waarborgsom?
Een veelbesproken voorstel om malafiditeit te bestrijden, is het introduceren van een waarborgsom voor nieuwe uitzendondernemingen. Een waarborgsom draagt niet bij aan het uitbannen van malafiditeit, stelt de NBBU. Integendeel, hij leidt tot minder toetreders, maar niet per definitie tot minder malafide ondernemingen. Die leggen zo’n som makkelijk op tafel. Houd rekening met mkb-organisaties en met name met startende bedrijven. Een waarborgsom mag geen belemmering vormen voor bonafide ondernemingen.
Hierin verschilt de opvatting van de NBBU met die van de ABU. De ABU is wel voor invoering van een waarborgsom om ‘wildgroei aan ongereguleerde uitzendbureaus’ tegen te gaan.
Lees ook: ABU en NBBU kritisch op Aanjaagteam arbeidsmigranten
Wat dan wel?
Het Aanjaagteam doet in zijn rapport volgens de NBBU wel een aantal nuttige voorstellen:
- malafiditeit los je op door de malafide personen achter de onderneming aan te pakken. De NBBU pleit, net als het Aanjaagteam, voor uitbreiding van bestuursverboden. Met deze instrumenten kan recidive worden aangepakt en kunnen reeds bewezen malafide personen niet wederom de markt betreden
- de NBBU omarmt voorstellen voor een kwaliteitsimpuls van huisvesting. Wel is het belangrijk dat een kwaliteitsverbetering in huisvesting in samenhang wordt gezien met betaalbaarheid en beschikbaarheid. Zolang het woningtekort in Nederland op een hoogtepunt verkeert, is het moeilijk een passende oplossing te vinden voor dit vraagstuk, stelt de NBBU
Onwenselijke inmenging
Tot slot waarschuwt de NBBU voor onwenselijke inmenging. Het Aanjaagteam stelt in zijn rapport voor een gegarandeerd minimumloon te introduceren voor de eerste twee maanden en oppert een minimum uurtarief voor inleen. Het kabinet hoort niet aan te schuiven aan de onderhandelingstafel tussen cao-partijen en cao-partijen horen op hun plaats niet te tornen aan de vrijheid van commerciële partijen om afspraken te maken over de hoogte van tarieven.
