Het is tijd voor een nieuw sociaal model, stelt voorzitter Jaap Jongejan van CNV Vakmensen. De vakbondsman wil dat werkgevers- en werknemersorganisaties ‘een breuk maken met het verleden’ en hun energie niet langer verspillen aan geschaaf aan de WW en het ontslagrecht. Zaterdag zette hij op het congres van zijn vakbond in Utrecht zijn pleidooi voor het Maaslandmodel nog eens kracht bij.
Doel van het model is om niet de uitkering centraal te stellen, maar de begeleiding van ontslagen personeel naar nieuw werk. ‘De sociale partners moeten meer verantwoordelijkheid nemen om mensen aan het werk te houden’, aldus Jongejan. ‘Het kost enorm veel energie, tijd en geld, om eerst mensen in de WW te laten belanden en ze er daarna weer uit te halen.’
Met het Maaslandmodel wil de grootste CNV-vakbond als het ware een loopplank over de WW-uitkering leggen. De werkgever zou bij een ontslag de werknemer niet meteen ‘over de schutting naar het UWV moeten gooien’. Door de werknemer een paar maanden langer in dienst te houden en hem te helpen zoeken naar een nieuwe baan, bespaart de ondernemer geld. Het doorbetalen van loon tijdens een korte periode is volgens de vakbond goedkoper dan de WW-premie die de werkgever anders kwijt zou zijn. ‘Het is belangrijk dat de werkgever betrokken blijft bij het lot van ontslagen werknemers’, voegt Jongejan toe.
Als deze werkbegeleiding niet lukt, moet de ontslagen werknemer terecht kunnen in een regionaal mobiliteitscentrum. Hier werken bedrijven uit de regio samen met vakbonden en werkgeversorganisaties om mensen naar ander werk te begeleiden. Pas als ook deze stap geen soelaas biedt, komt het sociale vangnet van de overheid te pas.
Jongejan denkt met zijn model veel meer mensen aan het werk te krijgen en te houden dan nu het geval is. Het geld dat nodig is om het stelsel te financieren, wil de vakbond uit de WW-pot halen. Daarnaast pleit de bond voor een andere invulling van sociale plannen. De investeringen in werkbegeleiding moeten immers het aantal WW-uitkeringen fors terugdringen, denkt Jongejan.
De christelijke vakbond werkt aan een pilot in Hardenberg (Overijssel). De sociale partners en de gemeente hebben daar een transfercentrum opgericht dat overtollig personeel in dienst neemt om de kennis en werkervaring op peil te houden. Het centrum is opgezet als crisismiddel, maar wekte eerder al de interesse van minister Piet Hein Donner van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, die het initiatief als meer dan enkel een crisismaatregel interessant vindt.
Jongejan vindt dat de voorzitters van werkgeversorganisaties VNO-NCW, MKB Nederland en LTO Nederland afgelopen week in ‘een oude valkuil zijn gestapt’ door opnieuw de discussie over de WW en het ontslagrecht aan te zwengelen. ‘We moeten met moderne plannen komen om Nederlanders aan het werk te houden. We moeten toe naar een nieuw stelsel van sociale zekerheid.’