Minister Koolmees van SZW laat het aan een volgend kabinet over hervormingen op de arbeidsmarkt door te voeren. Ook het hoofdpijndossier rondom de zzp-wetgeving schuift Koolmees door naar zijn opvolger.
Dat blijkt uit de brief die Minister Koolmees gisteren aan de Tweede en Eerste Kamer heeft gestuurd.
Dit bericht is geüpdatet op 16 november jl.
Commissie Borstlap
Koolmees komt daarmee met zijn langverwachte reactie op de adviezen van de Commissie Borstlap en de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid (WRR). Beide adviseerden in januari al om de regels rond werk op de schop te nemen om het verschil tussen mensen in dienstverband en flexwerkers flink te verkleinen. Het kabinet onderschrijft in grote lijnen het uitgangspunt dat er een gelijker speelveld op de arbeidsmarkt moet komen. Maar ‘de voorstellen van de Commissie om de wetgeving aan te passen, kunnen niet meer worden gerealiseerd binnen deze kabinetsperiode.;
Lees ook: Wat heeft Borstlap tegen uitzenden?
Problemen op de arbeidsmarkt
Koolmees wilde in het najaar eigenlijk al om tafel met werkgevers en vakbonden om te kijken naar oplossingen voor de problemen op de arbeidsmarkt. Maar zowel de sociale partners als het ministerie zijn te druk geweest met de steunpakketten die wegens de coronacrisis in het leven zijn geroepen. Daarom moet een volgend kabinet aan de slag met de ‘verschillende mogelijkheden’ die Koolmees en zijn staatssecretaris laten uitwerken.
Platformwerk
Het kabinet maakt voor de komende kabinetsformatie een plan om tegen te gaan dat zzp’ers werk doen dat eigenlijk een dienstverband vraagt. Het kabinet wil kijken of het ‘platforms’ als maaltijdbezorger Deliveroo en taxidienst Uber werkenden in principe in loondienst kan laten werken. “Tenzij het platform kan bewijzen dat het werk mag laten uitvoeren door een zzp’er”, zegt Koolmees.
Vervanging wet DBA
Ook blijft het hoofdpijndossier van het aanpakken van ‘schijnconstructies’ met zzp-ers op de politieke agenda staan. Het gaat daarbij om werk dat eigenlijk door een werknemer (in loondienst) gedaan zou moeten worden, maar door een zzp’er wordt uitgevoerd..
Overigens worstelde ook het vorige kabinet al met dit soort constructies en andere problemen die de flexibilisering van de arbeidsmarkt met zich meebrengt. Hoe zit het ook alweer? Toenmalig staatssecretaris van Financiën Eric Wiebes wilde – ondanks forse kritiek – aanvankelijk in 2016 al de wet Deregulering beoordeling arbeidsrelaties (wet DBA) invoeren. Het werd een regelrecht debacle en de invoering is telkens uitgesteld. Het dossier is bij Minister Koolmees (SZW) op het bord komen te liggen. Koolmees heeft de Wet DBA in ieder geval tot uitgesteld tot 2021 – het kabinet neemt dit najaar een beslissing over verdere verlenging daarvan, zo valt in de Kamerbrief van 11 november jl. te lezen.
Er wordt al enige tijd gewerkt aan een aangepaste Wet DBA. Die zou moeten bestaan uit het minimumtarief (€ 16 per uur), een opt out (zelfstandigenverklaring) voor zzp’ers die meer dan € 75 per uur verdienen en de webmodule (opdrachtgeversverklaring). Het wetsvoorstel voor de het minimumtarief en de zelfstandigenverklaring zijn inmiddels al weer van tafel. De webmodule blijft dus over. Daarvoor is overigens geen nieuwe wetgeving nodig.
Handhaving opnieuw uitgesteld
Vanaf januari wordt een half jaar lang een proef gedraaid met deze ‘webmodule‘ (pilot). Opdrachtgevers moeten dan vragen invullen. Deze vragenlijst moet uiteindelijk duidelijkheid geven op de vraag of het werk dat wordt gedaan door een werknemer moet worden uitgevoerd, of dat een zelfstandige zonder personeel (zzp’er) het ook kan doen. Opdrachtgevers die de vragenlijst de komende maanden invullen, zijn niet juridisch gebonden aan de uitkomst ervan, legt Koolmees uit. Na de proef wordt de module geëvalueerd. De handhaving van schijnconstructies wordt na de evaluatie pas opgebouwd, op zijn vroegst vanaf 1 oktober 2021.
Wet arbeidsmarkt in balans (WAB)
Het kabinet heeft ook al een aantal maatregelen genomen om de kloof op de arbeidsmarkt te verkleinen, stelt Koolmees. Hij wijst op de Wet arbeidsmarkt in balans (WAB), die flexwerkers meer zekerheid geeft en het voor werkgevers aantrekkelijker maakt een vast contract aan te bieden. Ook wordt er al gewerkt aan een arbeidsongeschiktheidsverzekering (AOV) voor zelfstandigen.
Een groot probleem voor een volgend kabinet is alvast de grote werkdruk bij uitvoeringsorganisaties als het UWV en de Belastingdienst. Die kampten al tijden met grote problemen en voeren nu ook nog de corona-steunpakketten van het kabinet uit.
