‘Nederigheid is in deze coronaperiode wel gepast’

Johan Bogaard maakte vorig jaar de overstap van CFO bij uitzendreus USG People naar de IT-staffing & consulting-organisatie Vibe Group. Bogaard is trots dat het bedrijf tijdens de coronacrisis ‘anticyclisch durfde te acteren’, maar ook bescheiden. ”Dat we snel konden opschakelen komt zeker ook doordat wij in een markt zitten die minder hard geraakt wordt­­­.”

Dit is het vierde deel van een serie interviews met flexondernemers over ‘het coronajaar 2020 en de verwachtingen voor 2021’ die Flexmarkt publiceert.

Je hebt na bijna tien jaar USG People verlaten. Waarom?
“Ik ben meer dan twintig jaar onderdeel geweest van de corporate wereld. Opgeleid bij KPN, veel van de wereld gezien bij RELX en ik ben USG People dankbaar voor de gekregen kansen. De downside van diezelfde corporate wereld is het gebrek aan wendbaarheid en onvoldoende reflectie op bestaande business modellen. De reden voor mijn overstap is dat ik bij Vibe Group kan ondernemen, zonder zelf ondernemer te zijn.”

.. onvoldoende reflectie op bestaande business modellen – zijn er nieuwe business modellen nodig dan?
“Niet dat ik de wijsheid in pacht heb, maar het is de vraag of de generalistische spelers op de staffing-markt de trend van de race to the bottom weten te doorbreken. De druk op de marges is enorm toegenomen. Gevolg van de marge-erosie is dat organisaties nog meer op de kosten letten. Maar ik denk dat deze grote spelers zichzelf opnieuw moeten uitvinden. Zij spelen een belangrijke rol in het ecosysteem van de flexmarkt.
Wat gaat de Vierde Industriële Revolutie voor impact hebben op hun voortbestaan? De snelheid waarmee nieuwe technologieën beschikbaar komen om het recruitmentproces te verbeteren, maakt dat je als bedrijf die digitale transformatie ook snel moet kunnen omarmen. Wendbaarheid is cruciaal in deze tijd. Vergelijk het met HP of IBM; dat waren decennia lang wereldwijd de grootste bedrijven, maar binnen een mum van tijd zijn ze qua marktkapitalisatie ingehaald door Amazon, Apple, Microsoft en Tesla – waarom zou dan niet kunnen gebeuren in de flexmarkt.”

Het is de vraag of de generalistische spelers op de staffing-markt de trend van de race to the bottom weten te doorbreken.

Waarom is jouw rol binnen de Vibe Group?
“Het is voor mij fantastisch om te werken bij een bedrijf waar men er gewoon voor gaat als ze iets willen. Een wie houdt ons tegen?-mentaliteit. De oprichters van Vibe Group hebben een heldere visie op consulting, contracting en werving en selectie. Het business model deugt, het bedrijf heeft de juiste mensen, de juiste cultuur. Het zijn echte ondernemers met een natuurlijke weerstand tegen bureaucratie.
En juist dat is ook de reden dat ik daar nu CFO ben. Dat ik uit een corporate wereld kom heeft als voordeel dat ik weet hoe je ervoor zorgt dat de hygiënefactoren binnen het bedrijf op orde zijn; er een deugdelijke facturering en verloning is, de processen juist worden ingericht en het bedrijf compliant is. De combinatie van het ondernemerschap van mijn collega’s en mijn corporate achtergrond met een sterke focus op het fundament maakt ons een goed team.”
“Ik moet helpen om de groei van Vibe Group in goede banen te leiden. Het bedrijf groeit hard door, is flink aan het opschalen, en dan ontstaat er – heel paradoxaal – een crisis door de groei. Groei kan ontwrichtend werken. Het boek The Founder’s Mentality beschrijft dat heel mooi; er komen steeds meer mensen bij, de cultuur verandert, het bedrijf komt onder druk te staan doordat er allemaal mensen worden ingevlogen die allerlei processen gaan inregelen. Het gevaar dreigt dat het bedrijf zo snel groeit dat het een eigen bureaucratie creëert. Dat wil je niet. Om die groei goed te laten verlopen met behoud van de cultuur van het bedrijf – dat is een heel broos evenwicht.”

Groei kan ontwrichtend werken. Het gevaar dreigt dat het bedrijf zo snel groeit dat het een eigen bureaucratie creëert.

Vlak na jouw start bij Vibe brak de coronacrisis uit. Wat voor impact heeft dat gehad?
“Op het moment dat de ernst van de crisis duidelijk werd, hebben we een aantal scenario-analyses gemaakt. Geprobeerd de gevolgen voor de IT-staffing en consulting in te schatten. En gekeken of we de niet-essentiële kosten kunnen verlagen, denk aan events en andere marketingactiviteiten.
“We zijn blijven vasthouden aan de groeistrategie. We hebben meteen gezegd ‘we gaan niet saneren’. Onze belangrijkste assets zijn de sales consultants – 360 graden recruiters – als we die zouden gaan afschalen, zou dat op lange termijn onze omzetgroei raken. Er zijn dus geen sales consultants ontslagen, spijtig genoeg zijn enkele contracten in de staf niet verlengd.
“We hebben het wel zwaar gehad halverwege het jaar; onze omzet is in die periode met dubbele cijfers gedaald. Maar vanaf september zien we weer een extreem sterk herstel in onze cijfers. We zijn eind 2020 weer op het niveau van begin 2020. Een omzetgroei van 35% zoals in 2019 (omzet: € 97 miljoen in Nederland) is niet haalbaar. Ik denk dat de omzetgroei afgelopen jaar enkele procenten is geweest. Maar daar had ik voor getekend bij het uitbreken van de coronacrisis.”
“De start van 2021 is ook positief. We hebben ontzettend veel contractors aan het werk en de werving en selectie loopt goed. De grote vraag is natuurlijk hoe het de komende maanden zal gaan, of corona onder controle komt. Maar ik verwacht dat we in de loop van 2021 teruggaan naar de oorspronkelijke groei in de markt van IT-professionals.”

Overleg je ook met andere flexbedrijven over de aanpak van de coronacrisis?
“Jazeker. In de eerste weken ben je vooral gefocust op de financiële aspecten; zorgen dat je cash flow en resultaten op orde blijven. Maar in de latere fase ben je meer gericht op de impact die de crisis heeft op het welzijn van medewerkers – hoe ga je om met thuiswerken en het coronaproof werken op onze kantoren? Daarover heb ik ook veel met concullega’s overlegd.
“En we hebben ook veel contact gehad met andere staffing-organisaties over de impact in de markt. In het begin van de coronacrisis merkte je dat er een schrikreactie was in de branche – wat gaat er gebeuren? Iedereen ging vol op de rem.
Gelukkig ging het na enkele weken weer gewoon door. Klanten die eerst niet wisten of ze de opdrachten konden verlengen, hebben vrij snel de opdrachten alsnog verlengd.
“Dat het voor ons relatief meeviel heeft dus ook te maken met het feit dat Vibe Group in een markt zit die even een hick up heeft gekend, maar ook snel weer hersteld is. In deze periode kregen wij ook het inzicht dat wij IT-professionals plaatsen op cruciale posities binnen ondernemingen. Klanten weten dat het weghalen van een developer of security specialist niet goed is voor de continuïteit van hun onderneming.”

Als je CFO bent in de reisbranche, horeca of evenementensector, dan maakt het niet uit of ik daar zit of iemand anders – dan ben je gewoon overgeleverd aan de impact van de coronacrisis op jouw business.

Het is dus niet alleen jullie eigen verdienste. Maar ook gewoon mazzel ..?
“Ja, dat wij relatief snel konden opschakelen naar de positievere scenario’s komt zeker doordat wij in een markt zitten die minder hard geraakt wordt. Ik denk dat wij als board alle stappen op de juiste manier hebben doorlopen en hebben aangedurfd om anticyclisch te acteren. Echter, nederigheid is in deze coronaperiode wel gepast. Ons relatieve succes maakt ons geen betere bestuurders dan degenen die werkzaam zijn in zwaar getroffen sectoren. Als je CFO bent in de reisbranche, horeca of evenementensector, dan maakt het niet uit of ik daar zit of iemand anders – dan ben je gewoon overgeleverd aan de impact van de coronacrisis op jouw business.

Welke trend zie je voor dit jaar? En wat zijn jullie plannen als Vibe Group?
“Ik denk dat de coronacrisis een katalysator is van de digitalisering en IT-trends. Daarom gaan wij ook flink in IT investeren. We benutten deze periode om ons IT-landschap te automatiseren/moderniseren. Zo brengen we onze urenverantwoording, verloning, facturatie over naar Mysolution (leverancier staffing software, red.).
En we investeren in de tweede helft van dit jaar in recruitment automatisering, marketing automation  en candidate relationship management. Dit om in een vroege fase kwalitatief goede data te verzamelen over actieve en passieve kandidaten in onze niche-markten. Gezien de krapte op de arbeidsmarkt op langere termijn is candidate relationship management bepalend voor het succes voor een bedrijf als Vibe Group. Dan zijn wij beter in staat kandidaten (in een heel vroeg stadium) aan ons te binden. Daar heb je zoals slimme recruitmentsoftware voor nodig.”

.. als wendbaar bedrijf de digitale transformatie zo snel mogelijk omarmen?
“Precies.”

Lees ook:

• ‘de coronacrisis dwingt flexondernemers tot innovatie’ (René Louwers, directeur Orion Engineering)
• Een uitzendbureau is supernuttig in coronatijd’ (Wies van ’t Slot, DGA van 365Werk)
• ‘De kracht van persoonlijk contact in coronatijd’ (Marjolein van de Veerdonk, WerkTalent)