Na de zomervakantie maken veel ondernemers de balans op en reflecteren op de afgelopen periode. Een bewogen tijd waarin veel is gebeurd. In enge zin de krapte op de arbeidsmarkt die overal voelbaar wordt. En in breder perspectief de geopolitieke onrust en angst voor een recessie. Steeds meer dga’s stellen zich de vraag of ze nog willen ondernemen of dat ze – mogelijk eerder dan gepland – afscheid willen nemen van hun onderneming. Waar moet je op letten als je overweegt je bedrijf te verkopen?
Door Jurgen van Dijk
Vragen rondom verkoop flexbedrijf
Covid heeft bij veel mensen de ogen geopend en laten zien dat er meer is in het leven dan werk. De vanzelfsprekendheid waarmee drie jaar geleden werd gezegd dat je kunt doorwerken tot je zeventigste en vervolgens nog lang genoeg kunt genieten van het leven is door de wereldwijde pandemie bijgesteld. Daardoor komen er steeds meer vragen rondom het verkopen van een (flex)organisatie. Bijvoorbeeld: is het nu een goed moment om te verkopen? En wat komt er dan allemaal kijken bij een eventuele verkoop?
Voorbereiding van verkoop
Een goede voorbereiding bij de verkoop van je onderneming vraagt best wat tijd. Je moet al gauw rekening houden met een periode van enkele maanden tot soms ruim een jaar, afhankelijk van de kwaliteit van de organisatie. Dit staat nog los van het daadwerkelijke verkoopproces dat in de regel zes tot negen maanden duurt. Alles begint met goede financiële rapportages, liefst inclusief jaarverslag met goedgekeurde accountantsverklaring. Niet minder belangrijk zijn de commerciële aandachtspunten: Is er een strategisch groeiplan inclusief prognoses? Is de onderneming afhankelijk van één of meer grote klanten en kan dit risico worden gereduceerd? Kijk waar knelpunten ontstaan door een verkoop. Relatief veel (flex)organisaties zijn bijvoorbeeld sterk afhankelijk van hun dga. Dat maakt de onderneming moeilijk verkoopbaar en levert daardoor nooit het gewenste resultaat op.
Bij de meest succesvolle bedrijfsverkopen is al een jaar van tevoren een fusie & overname-adviseur bij de onderneming betrokken die samen met de ondernemer een fit for sale scan opstelt en helpt om de geïdentificeerde verbeteringen door te voeren.
Waardering
Doordat er relatief veel tijd verstrijkt voordat een verkoop rond is, kun je je beter niet blind staren op de huidige markt. De overname-multiples – de ondernemingswaarde gedeeld door het bedrijfsresultaat – staan de laatste tijd wat onder druk, maar staan historisch gezien nog steeds erg hoog. De markt koelt wel hard af voor de hele grote deals. In dat segment zijn banken terughoudend geworden met financiering van overnames. Bij kleine en
middelgrote deals speelt dat minder. Grote deals zijn verkopen van bedrijven met een ondernemingswaarde vanaf € 100 miljoen. Kleine deals zijn die met een ondernemingswaarde tot circa €20 miljoen. Alles daartussen valt onder de middenmarkt.
De markt is nog steeds erg positief voor kleine en middelgrote verkooptrajecten. Dat is vergelijkbaar met de huizenmarkt waarbij in het topsegment de vraag iets terugloopt. In het midden- en lagere segment blijft de vraag hoog. Kopers worden wel (terecht) kritischer ten opzichte van te rooskleurige prognoses. Dat geldt ook voor (flex)ondernemingen die nauwelijks hebben geïnvesteerd om future-proof te zijn.
Generalisten/specialisten
Generalistische flexbedrijven worden de komende periode waarschijnlijk moeilijker te verkopen. Dat geldt niet voor ondernemingen in aantrekkelijke nichemarkten. Goed nieuws hierbij is dat er veel interesse van buitenlandse strategen is in de Nederlandse flexmarkt. Vooral vanuit België en Frankrijk is die interesse er. Dit soort potentiële kopers toelaten tot een competitief verkoopproces leidt doorgaans tot hogere overnameprijzen. Onlangs kocht het Franse Proman nog Timing, de Belgische Copus Group kocht Stratt+ en het Britse Harvey Nash acquireerde FlexHuis. Dus voor kleine en middelgrote (flex)bedrijven is er geen reden om nu niet te tarten met de voorbereiding van een eventuele verkoop.
Historisch hoge winstgevendheid
Gunstig is trouwens ook de historisch hoge winstgevendheid (waarmee de overname-multiple wordt vermenigvuldigd om tot de ondernemingswaarde te komen) van de meeste flexbedrijven. Wel moet je samen met en fusie & overnameadviseur goed onderbouwen waarom dit niveau ook duurzaam is richting de toekomst.
Pre-exit is ook een optie Wil je het risico spreiden, dan kun je ook kiezen voor een zogenaamde pre-exit. In dat geval verkoop je nu al een deel van de aandelen aan een investeerder. Je bent dan zeker van een bepaalde opbrengst. Vervolgens ga je samen met die investeerder je bedrijf nog een keer groter maken. De investeerder brengt dan groeikapitaal in evenals kennis en kunde over het uitbouwen van de organisatie. Na die groei verkoop je de overige aandelen. Die tweede slag is een kleinere taartpunt (want minder aandelen), maar wel van een grotere taart door de uitbouw van het bedrijf.
Herinvestering gunstiger
Een ander belangrijk punt waarom het wel degelijk goed is om nu na te denken over de verkoop van je onderneming is dat er weer mogelijkheden zijn om te herinvesteren. Het simpelweg geld op je rekening parkeren is binnenkort alweer kosteloos. De aandelenmarkt is daarnaast flink gezakt. Er zijn in elk geval weer genoeg mogelijkheden om je geld te herinvesteren. Dat is anders dan een half jaar geleden. Ook hierbij geldt overigens: je weet het pas zeker tegen de tijd dat de verkoop ook echt plaatsvindt. Dat moment ligt nog relatief ver in de toekomst.
Goed moment?
Dus als je je afvraagt: is het nu een goed moment om te verkopen? Dan is het antwoord: jazeker. De overnamemarkt is weliswaar iets afgekoeld, maar voor kleine en middelgrote flexbedrijven nog steeds erg goed. Realiseer je wel dat een verkoop niet met één druk op de knop geregeld is. De timing van aanbieden is zeker belangrijk, maar het is slechts één van de factoren. Belangrijker is dat je je bedrijf goed gepositioneerd hebt en je afhankelijkheid gereduceerd hebt. En dat je je bij de verkoop laat bijstaan door een professionele fusie & overname-adviseur die gepokt en gemazeld is in verkoopprocessen en die in een (inter)nationaal competitief verkoopproces de partij vindt die de beste transactievoorwaarden biedt. Dus, overweeg je om je flexbedrijf te verkopen? Dan is daar nu echt wel wat voor te zeggen.
Stepstone Corporate
Finance+.
Dit artikel is tot stand gekomen in samenwerking met Stepstone Corporate Finance+
