Vijf kansen voor flexondernemers in coronatijd

Na de paniek volgt de acceptatie. Welke kansen kunnen flexondernemers grijpen in en na de coronacrisis? Sectorbankier Han Mesters geeft een inkijkje in de toekomst van de arbeidsmarkt.

Nu de markt enigszins gewend is aan de quarantainesituatie en het thuiswerken en ‘het nieuwe normaal’ de norm is, kunnen we vooruit kijken. Ondernemers met een gezonde onderneming zijn in staat om kansen te grijpen in de arbeidsmarkt.

De onderliggende schaarste aan talent blijft
Volgens Mesters is de hamvraag die naar de schaarste van afgelopen jaren. De vraaguitval maakt dat de schaarste aan talent in veel sectoren in één klap is verdwenen. Maar komt die extreme schaarste terug, en zo ja, hoe snel? Mesters: ‘De brede consensus is dat die schaarste in de meeste functies blijvend is. Maar sommige functies veranderen radicaal. Op de Zuidas ontdekken advocaten dat ze hun agenda zelf kunnen beheren en dat zakelijke ondersteuning niet onmisbaar is. Ook ontdekken veel zakelijke dienstverleners dat ze beduidend minder vierkante meters aan kantoorruimte nodig hebben. De productiviteit neemt toe doordat bedrijven met video-applicaties werken.’
Talent wordt bepalend, niet de contractvorm
Mesters voorspelt ook op andere fronten een flexibilisering. ‘Bedrijven realiseren zich dat ze zonder hoofdkantoor kunnen. Met vaste terugkomdagen, waarvoor je een horecagelegenheid afhuurt, kun je prima een hechte organisatie en een goede werkgever zijn.’ Bij de blijvende schaarste hoort volgens Mesters ook een blijvende flexibele schil. Doordat, met de invoering van de Wab, de kosten van en voorwaarden voor flexkrachten meer in overeenstemming zijn gekomen met die van vaste medewerkers, zullen werkgevers op langere termijn op een aanzienlijke flexibele schil willen blijven leunen, stelt hij. ‘Voor die flexibele schil wordt goed werkgeverschap meer onderscheidend. Ik merk dat werkgevers sinds dit jaar bij de keuze om mensen af te stoten meer te kijken naar het benodigde talent. Niet langer is de contractvorm bepalend bij ontslagrondes.’
Outsourcing is dood, kansen voor de lokale maakindustrie
Mesters gelooft dat het coronavirus de industriële productie terug naar Europa zal brengen. ‘Ik sprak een beslisser van een grote industriële multinational. Dat bedrijf heeft besloten meer te gaan nearshoren, en wil voor zijn productie en zijn toeleveranciers niet langer van China afhankelijk zijn.’ Volgens Mesters krijgen zee- en luchttransport komende jaren klappen. Voor de Nederlandse economie liggen er kansen voor een ‘kennisintensieve mensenintensieve maakindustrie.
Lokaal is het nieuwe mondiaal
Mesters gelooft ook in peak globalization – een term die analoog is aan de theorie van peak oil, het moment vanaf wanneer de olieproductie alleen nog maar daalt. Mesters: ‘Volgens verschillende kenners is peak globalization al achter de rug. De tijd van one size fits all is voorbij. Multinationals als Amazon.com zijn steeds minder goed in staat lokale spelers om zeep te helpen. De wereldwijde consument is steeds kritischer. Als je je arbeidsvoorwaarden niet op orde hebt als bedrijf, dan gaan ze je mijden.’ Ook merkt Mesters dat investeerders niet meer zo snel in verdachte bedrijven investeren. ‘In de tijd dat ik belegger was, werden aandelen in Saoedische concerns gewoon verhandeld. Nu willen veel pensioenfondsen dat absoluut niet meer.’
Overnamekansen voor solvabele bureaus
Het Belgische Federgon rapporteerde eind april dramatische cijfers over de krimp van de uitzendmarkt. In de eerste weken van de coronaquarantaine in dat land, kromp de uitzendactiviteit (uitzenduren) met 46%. De Franse brancheorganisatie Prism’Emploi heeft zelfs afgezien van publicatie van zijn marktcijfers. In Nederland rapporteerde de ABU een krimp over periode 4 – die geheel tijdens de quarantaineweken ligt – een daling in uitzenduren van 24%. Beduidend minder ernstig dan bij onze zuiderburen. Dat betekent internationale kansen voor Nederlandse uitzendbedrijven. Volgens Mesters ontstaat er dit jaar een scheiding van geesten: ‘Partijen die een buffer hebben, kunnen op overnamepad. Die zullen de komende jaren de oogst van hun financiële prudentie binnenhalen.’