Hendarin Mouselli (VRF Advocaten) denkt dat veel werkgevers zich nog niet voorbereid hebben op de de Wet bescherming klokkenluiders (Wbk). In haar column legt ze uit waar deze wet over gaat en wat je als werkgever moet doen om aan deze wet te voldoen.
Op kerstavond en eerste kerstdag luiden de kerken de kerkklokken. Mensen worden hiermee opgeroepen om naar de kerkdienst te komen. Heb je de klok ook horen luiden, maar weet je niet meer waar de klepel hangt? Lees dan snel verder.
Met enige regelmaat hoor ik van flexwerkgevers dat de inlener verantwoordelijk is voor een sociaal veilige werkomgeving en het aanpakken van misstanden op de werkvloer. Dat klopt inderdaad. Als uitlener heb je echter ook een eigen verantwoordelijkheid. Al is het maar in het kader van het goed werkgeverschap, het verbod op ongelijke behandeling en (seksuele) intimidatie, en je zorgplicht als werkgever.
Daarnaast vallen alle werkgevers, inclusief flexwerkgevers, onder de werkingssfeer van de Wet bescherming klokkenluiders (Wbk). Werknemers en melders van een vermoeden van een misstand, worden krachtens de Wbk beschermd. Een misstand is een schending of een gevaar voor schending van het Unierecht, of een gevaar voor schending van een wettelijk voorschrift of interne regels van een werkgever.
Op grond van de Wbk zijn sommige werkgevers verplicht om te beschikken over een interne meldprocedure in het geval van een vermoeden van een misstand. Ook moeten werkgevers meldingen registreren in een speciaal daarvoor ingericht register.
Hoe bepaal je of jouw onderneming ook over een meldprocedure moet beschikken? Heel simpel.
- Heb je 50 tot 249 werknemers in dienst: uiterlijk 17 december 2023 moest je een interne meldprocedure hebben.
- Heb je 250 of meer werknemers: wakker worden, je had al sinds februari 2023 een interne meldprocedure moeten hebben.
- Heb je minder dan 50 werknemers: je kunt chill aan je kerstdiner beginnen. Een interne meldprocedure is geen must, maar wel nice to have voor onder de kerstboom.
Let wel, het begrip werknemer is op grond van de Wbk ruimer dan je op het eerste gezicht zou denken. Werknemers zijn op grond van de Wbk niet alleen personen die een arbeidsovereenkomst of een publiekrechtelijke aanstelling hebben. Ook personen die anders dan uit dienstbetrekking arbeid verrichten, zoals vrijwilligers en stagiairs, mits zij een vergoeding voor hun werkzaamheden ontvangen, vallen onder het werknemersbegrip. Overigens is het mogelijk om de werkingssfeer van de interne meldprocedure op te rekken naar ook anderen zoals zzp’ers, leveranciers, klanten etc.
Wat kunnen de gevolgen zijn als je niet beschikt over een interne meldprocedure terwijl dat wel moet? Een heleboel. Zo kan een last onder dwangsom of bestuursrechtelijke boete worden opgelegd aan werkgevers als ze niet voldoen aan:
- de voorwaarden voor de inrichting en beschikbaarstelling van de interne meldprocedures,
- het opvolgen van aanbevelingen van de afdeling onderzoek door een werkgever, of
- als er sprake is van benadeling door een werkgever.
Het is goed om te weten dat er geen verplichting geldt om eerst een interne melding te doen en pas daarna een externe melding. De werknemer kan er ook voor kiezen om direct een externe melding te doen. Aan de meldprocedure worden allerlei eisen gesteld. Als je er een opstelt, doe dat dan niet tussen de soep en de aardappelen. Santé!