In haar kwartaalrapportage meldt het CBS dat de spanning op de arbeidsmarkt iets is afgenomen. Het aantal werklozen steeg, terwijl het aantal vacatures daalde.
Aantal vacatures daalt
Het CBS telde voor het vijfde achtereenvolgende kwartaal een daling van het aantal vacatures. Eind september stonden er 416 duizend vacatures open, 12 duizend minder dan aan het einde van het tweede kwartaal. Alleen in de sectoren onderwijs, overheid en landbouw nam het aantal vacatures nog toe. Vooral in de sector Handel daalde het aantal vacatures sterk (met 8 duizend tot 79 duizend). Kanttekening daarbij is dat de Handel wel de sector is met de meeste vacatures. Daarna volgen de zakelijke dienstverlening en de zorg.
Aantal banen stijgt, maar niet bij uitzendbureaus
Het aantal banen neemt wel continu toe. Zo groeide het aantal banen in het derde kwartaal met 31 duizend. In totaal zijn er nu maar liefst ruim 11,5 miljoen banen. Het betreft een toename van zowel werknemers- als zelfstandigenbanen.
Tegen de algemene trend in daalde het aantal banen bij uitzendbureaus. In het derde kwartaal waren bij uitzendbureaus 7 duizend banen minder dan in het voorgaande kwartaal. Een daling van 1 procent. Ook in het tweede kwartaal was al sprake van een daling van 20 duizend.
Minder vaak flexibel contract
Door de krappe arbeidsmarkt geven werkgevers sneller een (vast) contract aan medewerkers. Het aantal medewerkers met een flexibele arbeidsrelatie daalt daardoor. In het derde kwartaal van 2023 waren er, volgens het CBS, 2,7 miljoen werknemers met een flexibele arbeidsrelatie. Dat zijn er 29 duizend minder dan een kwartaal eerder.
De groei van het aantal zelfstandigen vlakt af. Toch neemt het aantal zelfstandigen nog steeds toe. In het afgelopen kwartaal kwamen er 5 duizend zelfstandigen bij. In totaal zijn er nu in Nederland 1,6 miljoen zelfstandigen.
Werkloosheid neemt toe
De werkloosheid nam in het derde kwartaal van 2023 toe met 16 duizend en kwam uit op 366 duizend. Dat is 3,6 procent van de beroepsbevolking. Dit is eentiende procentpunt meer dan in het tweede kwartaal, toen de werkloosheid op 3,5 procent uitkwam. Nog altijd is de werkloosheid wel lager dan een jaar geleden.
Het is vooral de jeugdwerkloosheid die stijgt. Bij jongeren nam de werkloosheid toe van 8,2 naar 8,7 procent. Onder 25-45-jarigen en 45-75-jarigen blijft de werkloosheid, met respectievelijk 2,9 procent en 2,1 procent, laag.
Spanning op de arbeidsmarkt
Ondanks de daling van het aantal vacatures en de stijging van het aantal werklozen blijft de spanning op de arbeidsmarkt groot. Tegenover 100 werklozen staan nu 114 vacatures. In de laatste conjunctuurenquête (COEN) van het CBS, VNO-NCW, MKB-Nederland, KVK en het Economisch instituut voor de bouw noemen ondernemers het tekort aan personeel nog steeds de voornaamste uitdaging. 40 procent van de ondernemers ziet dit als de grootste belemmering voor hun bedrijf.
