Het groeitempo in de flexbranche vlakt volgend jaar verder af vanwege de personeelstekorten in combinatie met de toegenomen kans op een recessie, verwacht ING. Bovendien gaat het ongelijke speelveld tussen uitzendkrachten en zzp’ers de branche parten spelen.
Dat ongelijke speelveld wordt vooral veroorzaakt doordat de nieuwe regelgeving voor uitzenders binnen afzienbare tijd wordt ingevoerd, terwijl maatregelen op zzp-gebied, zoals de verplichte arbeidsongeschiktheidsverzekering (niet voor 2027) en de handhaving op schijnzelfstandigheid (vermoedelijk in 2025), nog jaren op zich laten wachten. ‘Hierdoor dreigen de fiscale verschillen tussen zzp’ers en uitzendkrachten op de korte termijn eerder groter dan kleiner te worden. Dit vergroot het risico op een verdere verschuiving van de inhuur van uitzendkrachten naar zzp’ers.’
Vraag gaat afzwakken
De groei bij uitzendbureaus, arbeidsbemiddelaars en payrollers vlakt dit jaar af en zal uitkomen op 4%. Voor volgend jaar voorziet ING een kleinere volumegroei van 3%. ‘Vanwege de toegenomen kans op een recessie verwachten we dat de vraag naar flexwerkers eind 2022, begin 2023 afzwakt. Daarmee is de sector eind 2023 qua volume nog altijd niet terug op het pre-coronaniveau.’ Wel zijn de tarieven in de flexbranche in het eerste kwartaal met 6% gestegen ten opzichte van hetzelfde kwartaal in 2021.
Tariefstijging
Omdat de loonkosten stijgen én het zoeken naar een juiste kandidaat langer duurt, stijgt de cost-per-hire. ‘Om dit te compenseren verhogen flexbedrijven hun tarieven. De tarieven kunnen echter niet onbeperkt stijgen omdat niet alle klanten hogere tarieven kunnen of willen accepteren. Dit hangt er onder meer vanaf of de inlenende bedrijven de hogere tarieven zelf ook weer aan hun afnemers kunnen doorberekenen. In de ene sector kan dat relatief makkelijker binnen de keten dan in de andere sector.’ Het aantal uitzendbanen is inmiddels met zo’n 800.000 weer op het niveau van eind 2019.
Bijna een miljard belastingschuld
Volgens ING kampt de branche ook met een forse belastingschuld. Door het stopzetten van de staatssteun zal het aantal faillissementen toenemen. ‘Onder meer ook doordat vanaf 1 oktober 2022 moet worden begonnen met het terugbetalen van de tijdens de coronapandemie opgebouwde belastingschuld. Voor de gehele branche bedraagt de belastingschuld 985 miljoen euro, wat neerkomt op gemiddeld 323.000 euro per flexbedrijf dat belastinguitstel heeft aangevraagd.’
Vanwege de krappe arbeidsmarkt is het niet verwonderlijk dat in het tweede kwartaal bijna twee derde van de flexbedrijven aangaf de personeelsschaarste als een belemmering te ervaren. ‘Naast dat flexbedrijven het moeilijker vinden om zelf mensen te vinden zet de structureel krappe arbeidsmarkt ook hun verdienmodel onder druk doordat volumes steeds moeilijker zijn te realiseren. Dit geldt met name voor de grote generieke flexbedrijven die vooral volumegedreven zijn.’
Richting bredere HR-diensten
De nieuwe regelgeving zal flexwerk duurder en minder flexibel maken, met als doel uitzendwerk niet meer in te zetten voor voor werk op structurele basis. ‘Hierdoor zal een deel van het uitzendwerk in zijn huidige vorm in de toekomst weinig bestaansrecht meer hebben. Naar verwachting zal dit leiden tot een shake-out van uitzendorganisaties, en dan met name van bedrijven die hun bestaansrecht ontlenen aan sterke concurrentie op het gebied van uitgeklede arbeidsvoorwaarden. Een voorwaarde hiervoor is wel dat er actief wordt gehandhaafd op navolging van wet- en regelgeving.’ ING ziet wel mogelijkheden voor een verschuiving naar een rol als loopbaanbegeleider van flexwerkers gedurende hun gehele loopbaan. ‘Daarmee schuiven uitzendorganisaties steeds verder op richting bredere HR-dienstverlening.’
