Van de ene crisis naar de andere

De laatste lockdown was nauwelijks voorbij of de volgende crisis diende zich aan. Toch heeft de sector daar in 2022 weinig last van gehad. Fons van Lier sprak met enkele snelle groeiers uit de Omzetrangljst van Flexmarkt.

Typisch voor de flexbranche sinds de crisis van 2008 is dat de grootste bedrijven in de sector relatief langzaam groeien of zelfs krimpen zelfs krimpen. Zo zijn Manpower en Adecco (nrs 12 en 13 in de Omzetranglijst 2023 van Flexmarkt), na een korte opleving door corona-opdrachten, weer terug bij af. En reuzen Randstad (nr 1) en RGF Staffing (nr 5) laten slechts bescheiden plusjes zien. Terwijl kleinere, vaak gespecialiseerde concurrenten heel hard doorgroeien en de oude reuzen soms zelfs voorbijsteken.

Neem IQ Select (nr 56 in de Omzetranglijst) een werving- en selectiebedrijf in het transport. Begonnen in 2015, is het nu uitgegroeid tot ‘de supermarkt in banen van transport’, in de woorden van directeur en eigenaar Jan Kievit.

Het geheim? Specialisatie

Het geheim van dit succes? Specialisatie dus, een hele platte organisatie én een ‘volledig gedigitaliseerde, optimaal ingerichte machine’. “Het enige dat bij ons niet gerobotiseerd is, is het contact met mensen.” Ook geeft het bedrijf veel geld uit aan online marketing. “Dat is het waard, want daar bereiken we veel kandidaten mee. En zonder kandidaten geen markt.”

Daarnaast heeft IQ Select vanaf het begin gekozen voor vast werk. “We zijn dus meer een bemiddelaar, ook al kunnen mensen ook via ons blijven werken als ze dat willen.” De schaarste in personeel heeft ook de transportsector flink op zijn kop gezet. Zo zijn de salarissen fors omhooggegaan de afgelopen jaren. En is het werk veel flexibeler geworden. “Je kunt nu ook in deeltijd werken, vroeger kon dat niet. Dat komt deels door de schaarste, maar ook doordat bedrijven in de transportsector groter zijn geworden. Die werken met grotere planningen, dus dan kan dat ook.” En nog een noviteit: er zijn steeds meer mensen die het erbij doen. “We zien allerlei soorten mensen, tot aan bankiers aan toe, die in deeltijd chauffeur zijn geworden. Gewoon omdat ze het leuk vinden. En het verdient goed.”

De stormachtige groei van het bedrijf stokte even toen corona kwam. Toen afgelopen jaar alles weer openging, werd de groei in no time ingehaald.

Lees ook: Wim Davidse analyseert de flexmarkt

Alle remmen los

Dat geldt voor veel bedrijven die in de lijst staan. Waar 2021 nog een jaar was van vallen en opstaan, gingen in 2022 alle remmen losgingen. Ja, de oorlog in Oekraïne en de toenemende inflatie wierpen wel een schaduw over de berichtgeving, maar voor de hoeveelheid werk maakte dat niet uit. Nog niet, want in 2023 begint de groei bij veel bedrijven wel echt af te zwakken. Maar eerst terug naar begin 2022, toen we – het is bijna niet meer voor te stellen – nog in een lockdown zaten. Vanaf midden januari ging het snel: alle sectoren tegelijk trokken enorm aan, terwijl er ook nog vele duizenden flexkrachten werkten bij de GGD en voor andere corona-opdrachten. Dat zorgde voor veel werk, maar ook voor problemen.

Geen post-coronadip

Een andere grote algemene uitzender, Timing (nr 6 van de Omzetranglijst), groeide in 2022 flink. Na een paar moeizame jaren door het mislopen van grote coronaklussen, kende het bedrijf geen postcoronadip. Timing, dat afgelopen jaar werd overgenomen door het Franse uitzendconcern PROMAN, heeft besloten om zich te richten op bedrijven met goede arbeidsvoorwaarden, perspectief voor werknemers en een leuke sfeer, vertelt de Chief Commercial Officer, Paul Haarhuis. De bagage-afhandeling van Schiphol valt daar in elk geval niet onder. “Iedereen heeft wel wat meegekregen van de werkomstandigheden en de lage salarissen daar. Tel daarbij op een enorm hoog verloop en ziekteverzuim, waardoor we constant op zoek moesten naar nieuwe mensen. Met dit soort vacatures zijn we dus gestopt.”

Toch blijft Schiphol voor Timing belangrijk. “Onder meer de logistiek en vliegtuigcatering zijn voor flexkrachten aantrekkelijke werkplekken.” Ook de horeca heeft sinds corona aan aantrekkelijkheid ingeboet, ziet Haarhuis. “Veel horecamedewerkers hebben gemerkt hoe regelmatig werk meer stabiliteit geeft. Daarnaast zijn in de sector bemiddelingsplatformen opgekomen, waar je voor zeventien euro per uur aan de slag kunt. Waarom zou je dan rechtstreeks in dienst gaan voor twaalf euro vijftig. Het loongebouw in de horeca lijkt dus toe aan een verbouwing, wil zij kunnen blijven concurreren met deze platformen.”

Waar Timing wél toekomst in ziet: arbeidsmigranten. “De vergrijzing neemt verder toe, en dan met name binnen het blue collar-segment. Dus moet je mensen hierheen halen. Daarom investeren we ook veel in huisvesting voor die groep.” Een andere groei-business is HR-dienstverlening. “Je ziet dat bedrijven vaak weer meer mensen vast aannemen, maar hoe behoud je dan toch je wendbaarheid. Daar kunnen wij bij helpen.”

Waar wél toekomst in zit: arbeidsmigranten

Bankiers

De groen- en agrosector kende in 2022 een voorzichtig plusje van 6,2 procent, na jaren van krimp. Groene Hart Service (nr 93), dat zich met name heeft gespecialiseerd in deze sectoren en in recycling, valt op met een groei van 23,3 procent in 2022. De oorzaak? Ook hier weer: specialisatie, ondernemerschap en zekerheid bieden aan je mensen.

Commercieel directeur Sifra Niemeijer: “We hebben veel langdurige samenwerkingsverbanden met klanten die voor bijvoorbeeld gemeenten het openbaar groen onderhouden. We specialiseren ons door complete onderhoudsploegen te leveren, inclusief gereedschappen en pick-up. Dat deel van de groenbranche blijft nodig.”

Vluchtelingen

Ook hier geldt: er is een groot tekort aan onder meer hoveniers, dus haalt Groene Hart Service veel personeel uit het buitenland. “Op dit moment komt 65 procent van onze werknemers uit Polen en Oekraine. Wij zien onze toekomst dan ook met arbeidsmigranten.” In 2022 sprong het bedrijf snel in op de komst van de tienduizenden Oekraïense vluchtelingen. “We zijn in juni vorig jaar een aparte recruitmentafdeling gestart, om personeel uit deze groep een kans te bieden. Vandaag de dag werken we met vijf recruiters die Nederlands, Russisch en Oekraïens spreken. We hadden al snel tot honderd mensen aan het werk. Dat ondernemende, snel inspelen op de veranderende omstandigheden, dat zit in ons bedrijf en heeft ervoor gezorgd dat we zo snel konden groeien.”

Financiële functies

In een heel ander segment werkt Staan (nr 74 van de Omzetranglijst). Het bemiddelt financiële functies en is daar bepaald succesvol in: 67,8 procent groei kende het bedrijf. Dat had nog meer kunnen zijn als ze niet op de rem hadden getrapt, vertelt marketing manager Jordi Paardekooper. “We zijn terughoudend met het aannemen van nieuwe klanten en te veel opdrachten. Om ervoor te zorgen dat onze mensen niet overwerkt raken. Sowieso vinden we het erg belangrijk om te behouden wat ons hier heeft gebracht: het persoonlijke en altijd de beste kwaliteit willen leveren. We groeien liever niet dan dat we dat verliezen.”

Staan merkt wel dat de markt in de loop van 2022 wat begon af te koelen. Zeker de grote corporate klanten staan sinds de zomer flink op de rem. Maar de krappe arbeidsmarkt blijft lastig. “Kandidaten zitten in vier of vijf procedures tegelijk. Wil je iemand nog een keer zien, dan kan dat vaak niet. En wat je ook vaker ziet, is dat iemand die net voor 100 euro per uur een opdracht heeft aangenomen na een paar weken alweer weggaat, omdat hij elders tien procent meer kan verdienen. Dat zijn toch geen manieren. Bij concurrenten is het niet anders trouwens. Dus ja, dat maakt het werk soms wel uitdagend, de balans is weg. Een afkoeling komt dus als geroepen.”

Een afkoeling komt als geroepen

Extreme groei

Ook NasWerkt (nr 88), een uitzender in Gelderland en Noord-Brabant, kende de afgelopen jaren ‘extreme groei’, vertelt eigenaar Richard Nas. Dat deed het door zowel modern als traditioneel te zijn. “We zetten groot in op onze online zichtbaarheid. Dat doen we bijvoorbeeld door middel van specifieke recruitmentcampagnes op diverse platformen.” Tegelijkertijd investeert NasWerkt ook in fysieke vestigingen. “Waar de grote jongens wegtrekken uit de winkelstraten, gaan wij daar juist zitten.” Voor een deel omdat NasWerkt nog relatief klein is en zichtbaarheid dus belangrijk is, maar ook omdat het past binnen de persoonlijke benadering van het bedrijf. “We zijn echt geworteld in deze regio en dat willen we ook uitstralen. Daarom sponsoren we ook voetbalclub NEC.” Naast die regionale binding, is het belangrijk om altijd een stap extra te zetten, meent Nas. Wat dat is, is afhankelijk van de opdrachtgever. “We organiseren bijvoorbeeld banenbeurzen, maar maken ook ‘Werken bij’-websites, zodat opdrachtgevers makkelijker gerichte wervingscampagnes kunnen doen. En we gaan elke week bij klanten langs. Met alleen recruiten en dan tien man aanbieden, red je het niet meer.” De honger is nog lang niet gestild. “We willen een schaalsprong maken. We streven ernaar om landelijk de voorkeurspartner op gebied van arbeidsbemiddeling te worden voor zowel kandidaten als opdrachtgevers. Dat is de uitdaging waar we nu voor staan.”

Dit is een bewerkte versie van het artikel, geschreven door Fons van Lier, dat is gepubliceerd in Flexmarkt Magazine Omzetranglijst, juni 2023. Dit digimagazine is beschikbaar voor abonnees van Flexmarkt pro.