Een voorstel van de Europese Commissie moet het eenvoudiger maken voor arbeidsmigranten van buiten de EU om hier te komen werken. Het gaat specifiek over mensen uit landen als Egypte, Tunesië en Marokko. Dat voorstel roept veel reacties op. De politiek is sceptisch, maar werkgevers zien de nieuwkomers graag komen.
Kabinet niet voor
Het kabinet staat niet te springen bij een voorstel van de Europese Commissie om meer arbeidsmigranten van buiten de EU toe te laten in de strijd tegen de nijpende personeelstekorten in veel sectoren, zo concludeert het ANP. Minister Karien van Gennip (Sociale Zaken en Werkgelegenheid) vraagt zich af of dat nodig en haalbaar is. “(…) we hebben nog steeds meer dan een miljoen mensen aan de kant, en nog heel veel mensen die parttime werken.” De bewindsvrouw voelt ‘echt een verantwoordelijkheid’ om die groep eerst aan (meer) werk te helpen.
Het binnenhalen van duizenden nieuwkomers leidt ook tot extra druk op de al oververhitte woningmarkt, op de zorg en het onderwijs. “Dat moet je wel als samenleving kunnen opvangen”, waarschuwt Van Gennip.
Minister Micky Adriaansens (Economische Zaken) noemt het Brusselse plan een “heel pril idee”. Toch erkent ook zij dat Nederland ‘een echt tekort aan arbeidskrachten’ heeft. Het is nodig ‘op een creatieve manier’ na te denken over oplossingen, aldus de VVD-bewindsvrouw.
Er is verdeeldheid onder politici over dit onderwerp. Ook de coalitie is verdeeld, meldt de NOS; de VVD en ChristenUnie zijn tegen het voorstel van de Europese Commissie, D66 is vóór.
Vandaag debatteert de Tweede Kamer over het onderwerp arbeidsmigratie. Het kabinet komt binnenkort met een uitgebreidere reactie op het voorstel van de Europese Commissie.
Borstlap: ‘heilloos plan’
Ook Borstlap noemt het een ‘heilloos plan’ om het makkelijk te maken om arbeidsmigranten van buiten de Europese Unie te halen, zegt oud-topambtenaar Hans Borstlap. “Op korte termijn kan je winst maken”, denkt hij, maar meer mensen betekent extra druk op de woningmarkt, het onderwijs en de zorg. Bovendien is er nog een ‘heel reservoir’ aan Nederlanders die graag aan het werk willen, zegt Borstlap op NPO Radio 1.
VNO-NCW: ‘arbeidsmigratie onontkoombaar’
“Er ligt geen tomaat op je bord zonder arbeidsmigranten. De hele samenleving heeft er baat bij”, zei Ingrid Thijssen, voorzitter van VNO-NCW enkele dagen geleden in de Telegraaf. Zij reageerde hiermee op de Arbeidsinpectie die afgelopen week stelde dat arbeidsmigratie een halt moet worden toegeroepen omdat zij veel misstanden constateert.
Thijsen denkt dat arbeidsmigratie in de toekomst hard nodig is vanwege de krimpende beroepsbevolking. “Met alleen meer uren werken aantrekkelijker maken, meer mensen actief krijgen op de arbeidsmarkt en automatiseren gaan we het niet redden”, zo stelt zij op de site van VNO-NCW. Wel stelt Thijsen dat de cowboys en malafide uitzendbureaus die mensen uitbuiten ‘keihard moeten worden aangepakt.”
Lees ook:
- Arbeidsinspectie: ‘bestrijden arbeidsuitbuiting is dweilen met de kraan open’
- Malafide uitzendbureaus nauwelijks aangepakt
ABU: niet wachten op wetgeving
Zowel Ingrid Thijssen (VNO-NCW) als Sieto de Leeuw (ABU) vinden dat er haast gemaakt moet worden met de uitvoering van de adviezen van de commissie Roemer (Aanjaagteam Arbeidsmigranten).
De werkgeversorganisaties vinden dat de toepassing van de adviezen van de commissie Roemer om de positie van internationale medewerkers te verbeteren niet hoeft te wachten op wetgeving. ‘De ontwikkeling van een verplicht certificeringsstelsel voor uitzendbureaus vraagt zorgvuldigheid, draagvlak bij sociale partners en daarmee tijd. Maar om misstanden met arbeidsmigranten aan te pakken hoeven we daarop niet te wachten. Uitzenders én opdrachtgevers kunnen veel sneller en samen het verschil maken’, zo stelt de ABU.
Twee concrete voorbeelden van verbeteringen zijn:
- Internationale medewerkers die voor het eerst naar Nederland komen en via uitzendbureaus aan het werk gaan, hebben de eerste twee maanden recht op het voltijdsminimumloon. Los van de contractduur en het aantal gewerkte weken
- De mogelijkheid voor internationale medewerkers om na het wegvallen van werk langer in de huisvesting te verblijven. Die mogelijkheid bestaat nu voor 4 weken
Thijssen: “Het uitwerken van de aanbevelingen van Roemer in wet- en regelgeving en meer handhaving kosten tijd, maar het voorkomen van misstanden kan daar niet op wachten. Uitzenders én opdrachtgevers kunnen en móeten vandaag al het verschil maken”. Zij roept uitzenders én opdrachtgevers dan ook op vandaag al werk te maken van de verbetering van de positie van internationale medewerkers. Opdrachtgevers door bij de inhuur van arbeid alleen zaken te doen met bonafide uitzenders die SNF-gecertificeerde huisvesting en arbeidsvoorwaarden conform de CAO bieden en zich er van te vergewissen dat dat ook werkelijk gebeurt. Uitzenders door alleen zaken te doen met opdrachtgevers die zorgen voor goed werk en veilige arbeidsomstandigheden.
De Leeuw: “Schouders eronder dus. Met elkaar. Zo snijden we malafide ondernemingen de pas af en kunnen we de positie van internationale medewerkers nu al flink verbeteren.”
Lees ook: Maak huisvesting arbeidsmigranten ‘Roemer-proof’
NBBU: ‘gezamenlijke inspanning’
“Arbeidsmigranten zijn van groot belang voor de Nederlandse economie. NBBU is daarom zeker voor het verwelkomen van arbeidsmigranten om personeelstekorten op te lossen, mits goed geregeld en vraag en aanbod binnen de landsgrenzen niet samen te brengen zijn. Daarnaast is het belangrijk om nog beter te kijken naar wat al voorhanden is. Dit blijft de meest efficiënte manier om mensen duurzaam in te zetten, waarbij zowel werkgever als werknemer profiteert”, zo stelt Marco Bastian, directeur van de NBBU.
“Als een bedrijf met arbeidsmigranten werkt of gaat werken, is het zaak van tevoren te zorgen dat alles goed geregeld is, met name op het gebied van werk en wonen. Denk aan het goed informeren over werk, uren en beloning, maar ook het faciliteren van kwalitatief goede huisvesting. De NBBU wijst zijn leden hierop”, zegt juridisch beleidsadviseur en specialist arbeidsmigranten Cor de Koeijer. “Helaas gebeurt het nog te vaak dat er misstanden aan het licht komen die we moeten bestrijden. Dat vraagt een gezamenlijke inspanning. De Commissie-Roemer constateerde diverse verbeterpunten die momenteel worden uitgewerkt tot oplossingen. Dat wordt mettertijd zichtbaar. Waar stelselmatig en moedwillig de wet wordt omzeild, is het duidelijk. Daar moeten we optreden en handhaven. Maar bedrijven die onbedoeld of onbewust een misstap maken, kun je beter ondersteunen om herhaling te voorkomen.”
Het creëren van de juiste omstandigheden waaronder arbeidsmigranten in Nederland op een goede manier kunnen werken, vraagt om een gezamenlijke inspanning volgens de NBBU. De branche kan dat niet in zijn eentje organiseren. Voor zaken als zorg en huisvesting – sowieso al complexe dossiers in Nederland – is bijvoorbeeld de betrokkenheid van de lokale en andere overheden hard nodig.
Certificeringsstelsel voor uitzendbureaus
Daarnaast staat een certificeringsstelsel voor uitzendbureaus voor de deur. Hoofd juridische zaken van de NBBU Fariël Dilrosun ziet daar een potentiële meerwaarde in. “Hoewel verplichte certificering niet onze voorkeur heeft, zien we wel voordelen: de markt wordt transparanter, omdat we weten welke partijen actief zijn en wat ze doen, en er ontstaat een gelijker speelveld als elke partij die uitzendt gecertificeerd dient te zijn. Het is voor ons wel van groot belang dat zo’n stelsel uitvoerbaar en betaalbaar blijft. De basis van wet- en regelgeving is op orde. Meer wetgeving stapelen, maakt dat niet per se beter. Onze branche is goed gereguleerd en weet als geen ander hoe je arbeidsmigranten aan werk kunt helpen en kunt ondersteunen. Als we de rotte appels verwijderen, kunnen we eindelijk daar eens de blik op richten.”
Lees ook: Van Gool (OTTO) wil herinvoering uitzendvergunning
