Een omzetdaling van bijna -20% noteerde allround uitzendbureau Abiant tijdens coronajaar 2020. De pandemie is slechts één factor. Directeur Albert Jan Jongsma nuanceert de omzetdaling en vertelt zijn verhaal achter de cijfers.

Abiant bestaat 35 jaar en vindt zijn oorsprong als coöperatie van agrariërs die de zekerheid willen dat hun bedrijf doorloopt. Ook als ze worden getroffen door ziekte of een ongeval. In de loop der jaren is Abiant een conglomeraat geworden dat zich in de breedte bezighoudt met flexibele arbeid. Maar dat ook, middels losstaande bedrijven, actief is in bouw en industrie. Directeur Albert Jan Jongsma nuanceert de bijna -20% omzetdaling naar 111 miljoen euro over 2020 (Flexmarkt Omzetranglijst Top 100). “Dat beeld klopt niet helemaal. Onze omzet is zeker gedaald, maar we hebben ook bedrijfsonderdelen afgestoten. We hebben in 2020 en 2021 een aantal bedrijven verkocht, zoals bouwbedrijf Kenders en Revoort. Met Rensel Metaal, een bedrijf in Winschoten waar mensen werkten in de Wet sociale werkvoorziening, zijn we gestopt. Dat doet wat met de omzet.”

Horeca van 30 naar 2 miljoen

Er zit dus een ander verhaal achter de cijfers.” De branche verloor in 2020 zo’n 10% omzet – de daling bij Abiant ligt ook in die orde van grootte, stelt Jongsma. “Dat is nog niet dramatisch. We zijn geen beursgenoteerd bedrijf dat altijd het onderste uit de kan moet hebben. We hebben reserves, er waren regelingen van de overheid. 10% vang je wel weer op, na verloop van tijd.”
De uitzendtak van Abiant heeft in totaal achttien vestigingen in de provincies Groningen, Friesland en Drenthe . Het is actief in de sectoren techniek, bouw, industrie, logistiek en landbouw. Behalve onder de eigen naam werkt Abiant onder het uitzendlabel Mutua Fides, kortweg MF. Het bedrijfsonderdeel dat wel degelijk grote klappen kreeg was MF, vertelt Jan Jongsma: “Horeca is een belangrijke activiteit van MF en na één persconferentie kwam die bijna volledig tot stilstand. Voor horeca gingen we daardoor van 30 naar 2 miljoen euro, de rest was weg. Het was voor iedereen dramatisch: voor onze uitzendkrachten, voor onze eigen mensen en voor de opdrachtgevers, bij wie het bedrijf in brand stond.”

Versneld digitaliseren

Jongsma vertelt dat in de coronacrisis op het hoofdkantoor de backoffices van MF en Abiant zijn samengevoegd. Daarvoor hadden we voor alles eigenlijk twee afdelingen. De kosten waren niet eens de eerste overweging om het samen te voegen. Het kunnen delen van systemen en best practices maakt de dingen simpeler en naar ons idee beter.” Ook heeft Abiant ingezet op digitalisering. Jongsma: “We hebben de beschikking gekregen over een BI-tool die realtime inzicht geeft in alles wat je maar weten wilt over ons bedrijf. Verder zijn we ingestapt in online werkplatform Maqqie. In ons bedrijfsmodel zijn we sterk in de persoonlijke benadering, maar voor grote klanten die veel flexkrachten nodig hebben en zichzelf kunnen bedienen, stappen we in bij een bestaand platform.” Daarmee kiezen ze volgens Jongsma de weg naar voren. “En laten we ook intern zien: we blijven er niet in hangen. Al deze stappen hadden we zonder corona waarschijnlijk ook gezet, maar nu waren de geesten sneller rijp voor de acceptatie ervan.”

Lees ook: Maqqie en Abiant gaan samenwerking aan

Kandidatenmarkt

Net als de rest van de branche heeft ook Abiant te maken gekregen met de omslag naar een kandidatenmarkt. “Wie de kandidaat heeft, heeft de klant ook”, constateert de directeur. “Dat is in het noorden niet anders dan in de rest van Nederland. Die schaarste is vrij plotseling ontstaan. Eind zomer zagen wij de markt kantelen. Bedrijven startten weer op en namen volop mensen aan. Vervolgens werd heel snel de huidige krapte op de arbeidsmarkt voelbaar.”
Abiant heeft er dan ook alle belang bij om uitzendkrachten binnenboord te houden. Volgens Albert Jan Jongsma is dit één van de redenen om een zogenoemde Academy te starten, waarin Abiant opleidingen biedt. Niet alleen aan de bestaande flexkrachten, benadrukt Jongsma, maar ook aan werkzoekenden. “De werkloosheid is historisch laag. Dat betekent, met alle respect, dat aan kandidaten uit die poule over het algemeen nog wel iets te verspijkeren is voordat we ze kunnen uitzenden.”

Overstap voorkomen

“Dus aan de voorkant máken we kandidaten door ze op te leiden en te begeleiden; met mensen die al voor ons werken gaan we in gesprek: wat is je behoef-te, wat zijn je ambities. Om zodoende te binden en te boeien wat je binnen hebt. Daarmee proberen we de achterdeur dicht te houden voor uitstroom. Recent onderzoek wijst uit dat 46 procent van de werknemers momenteel te interesseren is voor een nieuwe baan. Dat proberen wij dus te voorkomen.” Volgens Jongsma is Abiant inmiddels bijna terug op het omzetniveau van voor corona. “Maar”, zo voegt hij eraan toe, “dat geldt niet voor het volume. Dat ligt nog steeds lager. De marges zijn op dit moment goed, dus de winstgevendheid ligt weer op het oude peil.” De ambities voor de toekomst zijn niet veranderd. “Wij willen de leider zijn in flexibele arbeid in het Noorden. Dan ben je aan je stand een aantal dingen verplicht, zoals de Academy, ons MVO-beleid, digitalisering en vooroplopen met een werkplatform. Als je niet investeert in de toekomst, blijf je niet bij de tijd. Terwijl we dat toch moeten. En willen. Maar de persoonlijke benadering van Abiant, die zullen we nooit loslaten.”

Je moet keuzes blijven maken. Als je niet kiest ben je stuurloos en dat maakt je kwetsbaar.”

Vooruitzichten 2022

Gevraagd naar zijn vooruitzichten voor 2022, zegt Jongsma: “Dat kan per week veranderen. Wij rekenen erop dat corona nog wel even onder ons blijft, in ieder geval nog gedurende 2022 maar mogelijk langer. Dat geeft veel onzekerheid. Agile, het is een modern woord, maar je wilt nu een wendbaar bedrijf zijn. Juist om snel in te kunnen spelen op veranderingen. We hebben hard gewerkt om die wendbaarheid te bereiken.” De volumes ziet hij volgend jaar nog niet terugkomen op het niveau van voor 2020. “De hogere marges zijn prettig, maar voor ons wordt alles ook duurder. Leveranciers die meer vragen, duurdere huisvesting, salarisverhogingen. Dat zijn allemaal kosten die je moet doorberekenen.”
Jongsma denkt dat ze er nu beter voorstaan dan voor de pandemie. En dat heeft niet eens zoveel met de pandemie te maken. “We hadden al een solide basis en zijn doorgegaan met strategische keuzes die al waren ingezet. Je moet keuzes blijven maken, dat is niet simpel. Maar als je niet kiest ben je stuurloos, en dat maakt je kwetsbaar.”

Dit is het eerste deel uit een serie van drie over ‘coronakrimpers’ in de flexmarkt. Dit artikel, geschreven door Guido de Kanter, is gepubliceerd in de december-editie van Flexmarkt magazine. Flexmarkt magazine is digitaal beschikbaar voor abonnees van Flexmarkt pro.

Lees ook: Welke lessen trekken flexbedrijven uit de coronacrisis?