Om misstanden in de uitzendsector tegen te gaan, komt het kabinet met een verplicht certificeringsstelsel voor uitzendbureaus. Naar verwachting zal de certificeringsplicht vanaf 1 januari 2025 gaan gelden.
Dat heeft minister Van Gennip (Sociale Zaken en Werkgelegenheid) vandaag in een Kamerbrief laten weten.
‘Onhoudbare situatie’
‘Ondanks jarenlange inspanningen van publieke en private partijen blijft malafiditeit in de uitzendsector een hardnekkig probleem’, zo schrijft Van Gennip. Zij spreekt van een ‘onhoudbare situatie’ waarin misstanden plaatsvinden, vooral onder arbeidsmigranten, zoals onderbetaling en huisvesting. Malafide uitleners verstoren de economische, sociale ordening volgens de minister. ‘Uitleners en inleners die zich wél aan de regels houden, dreigen uit de markt gedrukt te worden doordat malafide uitleners door de benadeling van arbeidskrachten een lagere prijs bieden’.
Aanjaagteam Bescherming Arbeidsmigranten (Commissie Roemer) pleitte eerder ook al voor verplichte certificering voor uitzendbureaus.
De kern van de verplichte certificering is:
- alle uitleners (ondernemingen of rechtspersonen die arbeidskrachten ter beschikking stellen) moeten zich laten certificeren als zij arbeidskrachten ter beschikking willen stellen
- alle ondernemingen of rechtspersonen die gebruik willen maken van ter beschikking gestelde arbeidskrachten mogen uitsluitend inlenen van gecertificeerde uitleners. Dit geldt ook voor doorleensituaties
Het kabinet stelt voor om de certificeringsplicht te laten gelden voor alle ondernemingen, die in Nederland aan terbeschikkingstelling van arbeid doen als bedoeld in de Wet allocatie arbeidskrachten door intermediairs (Waadi).
De reikwijdte is breder dan alleen uitzendbedrijven. De verplichting geldt voor elke (buitenlandse) onderneming die in Nederland werknemers uitleent aan een ander bedrijf. Daarmee treft de verplichting ook veel bedrijven buiten de uitzendbranche.
Gelijk speelveld voor uitzendbureaus
In een nieuwsbericht meldt de Rijksoverheid dat de verplichte certificering een tweeledig doel heeft. Allereerst wil het kabinet de positie van arbeidskrachten beter beschermen. Het staat voorop dat een groep werkgevers goed omgaat met de arbeidskrachten in uitzendsituaties (onder wie arbeidsmigranten). Maar de kwalijke situaties, waarin te veel arbeidskrachten in uitzendsituaties verkeren, moeten zo snel mogelijk gestopt worden.
Daarnaast wil het kabinet een gelijk speelveld voor uitzendbureaus waarborgen. Onder andere door ervoor te zorgen dat partijen die zich niet aan de regels houden van de markt worden geweerd.
Aanvullende eisen
Om als uitzender (uitlener) in aanmerking te komen voor een certificaat moet de uitzendorganisatie naast de reeds geldende eisen bij het private SNA-keurmerk, ook voldoen aan de volgende 6 aanvullende verplichtingen:
- betaling van het juiste loon op grond van de loonverhoudingsnorm;
- een verklaring omtrent het gedrag (VOG);
- een bankgarantie (waarborgsom van € 100.000;
- het aanbieden van gecertificeerde huisvesting;
- het doorgeleiden van informatie over veiligheid op de werkplek; en
- controle op pensioenaansluiting
De waarborgsom van € 100.000- is overigens een voorstel dat de ABU in 2020 ook al heeft gedaan.
Zelfregulering combineren met vergunningsstelsel
Het kabinet wil ‘waardevolle elementen van zelfregulering met een publiek-private samenwerking’ combineren met ‘waardevolle elementen van een vergunningsstelsel, zoals een toetredingsmechanisme tot de markt’.
De minister zegt nadrukkelijk de private sector te betrekken bij de uitvoering van het verplicht certificeren via een publiek-privaat stelsel. Het kabinet gebruikt de komende tijd om samen met sociale partners de uitvoering van het stelsel verder uit te werken en voor te bereiden.
De Nederlandse Arbeidsinspectie moet gaan toezien op de naleving van de certificeringsplicht en daarvoor wordt structureel € 10,5 miljoen voor uitgetrokken. Op dit moment zijn er zo’n 15.000 uitzendbureaus in Nederland en naar verwachting zal de certificeringsplicht vanaf 1 januari 2025 gaan gelden.
NBBU: goed plan, paar kanttekeningen
De NBBU reageert positief op het kabinetsvoornemen voor verplichte certificering. Een verplichte certificering voor het uitlenen van werknemers is een nuttig instrument om werknemers te beschermen en een gelijk speelveld te creëren. Voorwaarde is dat de certificering betaalbaar, effectief en handhaafbaar is, zo stelt de NBBU.
De brancheorganisatie laat weten dat achter de schermen het afgelopen jaar hard is gewerkt aan het stelsel en nauw betrokken te zijn bij de vormgeving van de certificering voor uitleners.
Volgens de NBBU bevordert verplichte certificering voor elke partij die werknemers uitleent, de naleving van wetgeving en in die zin het gelijke speelveld tussen uitleners. Bovendien wordt de markt daarmee transparanter.
De NBBU wijst er op dat een certificeringsstelsel betaalbaar, effectief en handhaafbaar dient te zijn. Bij de plannen die momenteel op tafel liggen, plaatst de NBBU daarom 4 kanttekeningen:
- Wat is de meerwaarde van de waarborgsom, bovenop de certificering? (De NBBU heeft eerder al laten weten hier tegen te zijn)
- Toezicht is een overheidstaak; volgens het wetsvoorstel komen enkele toezichttaken bij private partijen te liggen, malafide bestuurders en andere misstanden dienen door de overheid te worden aangepakt.
- Wordt het stelsel betaalbaar voor ondernemers?; als de kosten van het nieuwe stelsel voor ondernemers disproportioneel stijgen, zal dit draagvlak sterk afnemen.
- Merkt de rest van de arbeidsmarkt de gevolgen? Regulering van de inhuur van uitzendkrachten heeft volgesn de NBBU alleen zin als dit gelijk opgaat met regulering van andere vormen van externe inhuur, zoals de inhuur van zzp’ers.
Lees ook: Certificering uitzendbureau? Altijd doen!
Volg Flexmarkt op LinkedIn:
