De baas van de Arbeidsinspectie Rits de Boer trekt fel van leer tegen de uitzenders. ‘Dat er zo veel arbeidsmigranten zijn komt door de uitzendbureaus. En dan overtreedt minstens één op de zeven uitzendbureaus ook nog doelbewust de wet.’ Die malafide uitzendbureaus zijn nauwelijks aan te pakken. “Het kán zo niet langer”, luidt zijn noodkreet.
De Boer (Inspecteur-generaal van de Arbeidsinspectie) deed de uitspraken in een interview met NRC dat 17 november jl. is gepubliceerd.
Minstens 2.500 malafide uitzenders
“We schatten dat 15% van de uitzenders notoire overtreders zijn die doelbewust de wet overtreden”, zegt de baas van de Arbeidsinspectie in de krant. De Boer baseert zich op een eigen verkennend onderzoek. Dat zou betekenen dat er circa 2.500 malafide uitzendbureaus zijn. Volgens De Boer is dat nog een ‘voorzichtige schatting’. “Het kan ook het dubbele zijn.” Deze malafide uitzenders zouden zich schuldig maken aan onderbetaling, onbetaald overwerk, overtreding van de Arbeidstijdenwet en onterechte boetes voor uitzendkrachten (bijvoorbeeld voor te laat komen.)
De Boer uit tegenover NRC kritiek op de manier waarop arbeidsmigranten door uitzendbureaus worden behandeld. Uitzendbureaus zouden hen als ‘bulkgoed’ zien en als ‘stoplap’ gebruiken “Als we je nodig hebben, werk je deze week twintig uur, als we je niet nodig hebben is het ineens nul. Ook al was op voorhand veertig uur beloofd.”
Te veel arbeidsmigranten, schuld uitzenders
Nederland telt volgens NRC ongeveer 500.000 arbeidsmigranten, die grotendeels via uitzendbureaus werken. Volgens De Boer is dat veel te veel; hij pleit voor het inperken van de aantallen arbeidsmigranten. Hij stelt in het interview met NRC dat niet alleen de uitwassen – onderbetaling, slechte huisvesting, etc. – het probleem zijn, maar dat arbeidsmigratie op zich een structureel probleem vormt (wijzend op maatschappelijke kosten als de druk op de woningmarkt en het onderwijs).
Velen zien de komst van arbeidsmigranten als onmisbaar voor de Nederlandse economie. Daarom wordt op grote schaal gebruik gemaakt van de inzet van arbeidsmigranten. Maar De Boer ziet dat anders. Zonder die uitzendbureaus zouden arbeidsmigranten niet massaal naar Nederland komen, zo redeneert hij. “Zij (arbeidsmigranten, red.) komen omdat de uitzendbureaus dat faciliteren. Zij (uitzendbureaus, red.) gaan naar Midden-Europese landen om daar actief te werven in dorpen en streken.”
Lees ook: Meer arbeidsmigranten? Dit zeggen de voor- en tegenstanders
Handhaving en certificering?
Vanuit de uitzendsector zelf klinkt al een tijd kritiek op het gebrek aan handhaving door de Arbeidsinspectie. Dat zou er toe leiden dat malafide uitzenders niet worden aangepakt. In het artikel in NRC zegt De Boer dat er hiervoor strengere regels moeten komen. “Het is een illusie is om te denken dat je dat allemaal met handhaving kunt tegenhouden.”
Die strengere regels gaan er ook komen. De komst van een certificeringsplicht voor uitzenders vanaf 2025 gaat ‘zeker helpen’ zegt De Boer in NRC. “Maar we moeten gaan zien of het voldoende tanden krijgt om de huidige misstanden te beperken.”
ABU: lik-op-stukbeleid nodig
Een dag later reageert ABU-directeur Jurriën Koops via RTL Z op de harde uitspraken van de baas van de Arbeidsinspectie. “Wij herkennen dit probleem, het is hardnekkig. Het is slecht voor de uitzendkrachten en slecht voor de bonafide uitzenders.”
“Er zijn te veel uitzendondernemers met verkeerde intenties, het is te gemakkelijk om een uitzendbureau te beginnen en er zijn te veel inleners die gaan voor het goedkoopste, verkeerde alternatief. Omdat er te weinig gecontroleerd wordt.”
En daarmee kaatst Koops de bal ook terug op de Arbeidsinspectie en doet een beroep op De Boer zelf. “Uiteindelijk heb je ook een overheid nodig die met harde hand kan corrigeren. Ondernemers met verkeerde intenties zouden elke dag over hun schouder moeten kijken of ze niet in de kladden gegrepen worden. Ze komen er nu te gemakkelijk mee weg.” Koops pleit voor strakke, strikte handhaving vanuit het ministerie (SZW) zelf. En een lik-op-stukbeleid, flinke boetes en een top-100 van veelplegers.
De ABU-directeur stelt in het RTL Z-interview dat de ABU de lat voor eigen leden hoog legt. “We hebben in de CAO al afspraken gemaakt om te zorgen voor inkomenszekerheid en huisvesting voor arbeidsmigranten.” Daarnaast denkt Koops dat nieuwe regelgeving gaat bijdragen aan een betere, gezamenlijk aanpak van malafide uitzenders. “Ik heb er vertrouwen in dat stappen die gezet worden (certificering, waarborgsom) gaan helpen. Ook eenvoudigere wetgeving die gemakkelijker te handhaven is zou helpen. Samen moeten we ervoor zorgen dat we die kraan dichtdraaien. Dat is een kwestie van de lange adem.”
Lees ook: Arbeidsinspectie: ‘bestrijden arbeidsuitbuiting is dweilen met de kraan open’
Volg Flexmarkt op LinkedIn:
3 reacties
Nu ja, die uitzendondernemers doen het niet goed, maar zonder vraag geen aanbod. Er zijn kennelijk ook opdrachtgevers, of supermarkten die boeren dwingen om tegen lage prijzen te leveren, die dit soort uitzendbureaus willens en wetens inschakelen om goedkope arbeid te leveren. En degene die betaalt, bepaald. Een keurmerk kan zeker helpen. Dat doet het ook voor de koffieboeren ver weg die fair trade koffie bonen plukken.
Ik zeg aanpakken die malafide bureaus. Straalt ook af ok goede bureaus. Zoals ABU bedrijven. En als je toch bezig bent pak gelijk ook door op zzp regulering. Ook schandalig hoe die behandeld worden.
Zijn er meer misstanden bij ABU of bij NBBU leden? Ik hoor de NBBU hier namelijk heel weinig over, en ben erg benieuwd of daar cijfers van zijn.