Nu de Wet Arbeidsmarkt in Balans (WAB) een feit is, komen er gemengde reacties uit de markt. MKB-Nederland en VNO-NCW zijn teleurgesteld en zien de WAB vooral als ‘tijdelijke reparatiewetgeving’ met plussen en minnen. Melvin de Boer (Adecco) is veel positiever en vindt de ‘versterking van de positie van werknemer hard nodig’.
De Eerste Kamer heeft vorige week ingestemd met de Wet Arbeidsmarkt in Balans (WAB), waardoor de wet per 1 januari 2020 ingaat.
Flex duurder
MKB-Nederland en VNO-NCW hebben van meet af aan bezwaren gehad tegen onderdelen van de WAB die de inzet van tijdelijk werk duurder en minder makkelijk te organiseren maken. Dat gaat geen vaste baan extra opleveren, zoals MKB-Nederland. VNO-NCW en branches ook in hun campagne Zo werkt het niet! hebben duidelijk gemaakt. Dat leidt er volgens hen enkel toe dat bedrijven met bijvoorbeeld seizoenswerk op kosten worden gejaagd.
Melvin de Boer, ceo van Adecco Group Nederland, ziet dat anders, zo blijkt uit een persbericht van Adecco als reactie op de WAB: “Voor flexibele diensten betaal je doorgaans meer. Voor een leaseauto bijvoorbeeld, betaal je juist meer voor de flexibiliteit en het uitbesteden van sommige administratieve processen. Waarom is dit voor flexibele werknemers niet hetzelfde? Je vraagt ook meer van deze werknemers, zoals het opgeven van een deel van hun werk- en privébalans. Op dit moment is er een race naar de bodem gaande voor goedkope arbeid en het doel van de WAB is om hier een einde aan te maken.”
Met de noodzakelijke aanpassingen in het ontslagrecht en de ketenbepaling worden volgens MKB-Nederland en VNO-NCW echter twee stappen vooruit gezet, maar tegelijk wordt een stap teruggezet door tijdelijk werk duurder te maken voor ondernemers die geen andere keus hebben, zoals recreatie- en horecabedrijven.
Cumulatiegrond bij ontslag
Met de nieuwe cumulatiegrond bij ontslag komt de WAB tegemoet aan de problemen van met name mkb-bedrijven sinds de invoering van de Wet Werk en Zekerheid in 2015. MKB-Nederland en VNO-NCW hebben zich sindsdien hard gemaakt voor zo’n verzamelgrond, omdat het mkb in de praktijk slecht uit de voeten kan met de in de wet vastgelegde gronden voor ontslag.
Verruiming ketenbepaling
Positief in de WAB vinden MKB-Nederland en VNO-NCW ook de verruiming van de ketenregeling naar drie jaar, die ondernemers meer ruimte biedt noodzakelijke flexibiliteit.
Hogere WW-premie
In de Tweede Kamer hebben de ondernemersorganisaties eerder bereikt dat de hogere WW-premie niet gaat gelden voor jongeren tot 21 jaar met een bijbaan van maximaal 12 uur per week. Dat is winst voor ondernemers in onder meer horeca, detailhandel en recreatie.
Voor jongeren moet echter wel de transitievergoeding worden betaald bij ontslag of na het aflopen van het (tijdelijk) contract. Op grond van een aangenomen motie moet minister Koolmees van SZW in gesprek blijven met sociale partners om te bezien of er voor seizoenswerk maatwerkoplossingen kunnen worden gevonden.
Reparatiewetgeving
MKB-Nederland en VNO-NCW vinden dat met de WAB het vaste contract als een soort ‘heilige graal’ wordt neergezet, terwijl de economie en arbeidsmarkt een steeds grotere diversiteit vragen door voortschrijdende technologische en andere ontwikkelingen. Wendbaarheid, aanpassingsvermogen en flexibiliteit zijn juist in deze tijd van snelle veranderingen van cruciaal belang voor bedrijven om hun continuïteit te waarborgen. De WAB houdt hier allemaal geen rekening mee en mist daardoor visie op de toekomst, zo stellen de ondernemersorganisaties. Zij veronderstellen dan ook dat de WAB – na eerder al de Wet Werk en Zekerheid – alleen maar weer tijdelijke reparatiewetgeving is; ook omdat de commissie Borstlap later dit jaar met zijn visie op de arbeidsmarkt komt.
Liever integrale aanpak
De Boer zegt dat hij achter de ideeën van minister Koolmees staat om de arbeidsmarkt in zijn geheel anders aan te pakken. “Investeren in werknemers is hard nodig in plaats van een race naar de bodem voor goedkopere arbeid.” De Boer wijst erop dat Koolmees liet in zijn brief van 24 mei aan de Eerste Kamer weten dat dit het juiste moment is om dit aan te pakken, gezien de huidige economie en lage werkeloosheid. “Zoals Koolmees het treffend omschreef, kun je beter het dak repareren op het moment dat de zon schijnt.”
Maar ook De Boer had liever direct een integrale aanpak van de arbeidsmarkt gezien, dus tegelijkertijd met het zzp-kwalificatievraagstuk en de aanpak voor een ‘Leven lang leren’. “Deze aanpakken hangen allemaal met elkaar samen, wat ons betreft . Dus als je het dak maakt, neem dan ook de fundering mee!”
Risico op schijnconstructies
Ook heeft de Adecco-topman wel enige kritiek op de wet als het gaat om uitvoering en handhaving, bijvoorbeeld met betrekking tot payroll. De Boer: “De brede definitie van payroll kan voor onduidelijkheid gaan zorgen en daarmee ontstaat er een verhoogd risico op schijnconstructies. Zoals eerder ook aangegeven, gaan wij samen met onze klanten kijken naar passende oplossingen, binnen de nieuwe wet.”
Bronnen: MKB-Nederland & VNO-NCW/Adecco Group Nederland
Lees ook: Wat verandert er met de WAB?
