Wim Davidse, hoofdredacteur van Flexmarkt, schetst na recordjaar 2018 een komende periode van onzekerheid, zeker voor uitzendbureaus. “Het komt nu aan op proactief, offensief ondernemerschap.”
Topjaar 2018
Het jaar 2018 was voor de flexbranche een absoluut recordjaar. Even de cijfers op een rij: De markt groeide met 11% in het hoogste tempo sinds 2007 en bereikte een onvoorstelbare omvang van 33,5 miljard euro. Het aantal flexbureaus groeide met gemiddeld 200 nieuwe bureaus per kwartaal gestaag door tot bijna 14.000.
Het aantal flexwerkers bereikte een recordomvang van 3,1 miljoen personen. Daarmee zat 35% van de 8,9 miljoen werkenden tussen 15 en 75 jaar (ook een record) in de flexschil. Vorig jaar zijn bijna 1,2 miljoen vacatures ontstaan, ook een nieuw record. Aan het eind van het tweede kwartaal stonden er maar liefst 261.000 vacatures open. Een all time high. In het derde kwartaal waren er al met al nog maar 1,27 werklozen per openstaande vacature beschikbaar – ter vergelijking: vijf jaar eerder waren dat er nog 6,95.
Afremmende groei
Maar Davidse heeft redenen om aan te nemen dat er een kentering gaande is. Het volume uitzenduren begon eind 2018 opeens te dalen, zo blijkt uit de ABU-cijfers (periode 12: -1%, periode 13: -3%). Weliswaar ligt daar waarschijnlijk de krapte op de arbeidsmarkt aan ten grondslag, maar toch.
En op de aandelenbeurzen kregen vanaf het voorjaar de koersen van de uitzendreuzen Randstad, Adecco en Manpower moeite de gemiddelden nog te volgen. Tegen het einde van het derde kwartaal begonnen hun aandelen flink wat waarde in te leveren. “In de afgelopen decennia is een dergelijke ontwikkeling een goede voorspeller van economische stagnatie of recessie gebleken”, stelt Davidse, die er ook op wijst dat banken inmiddels hun aanvankelijk rooskleurige voorspellingen voor 2019 de afgelopen maanden wat naar beneden bijgesteld, variërend van nog 1,9% economische groei (Rabobank) tot 2,6% (IMF).
Onrustig en instabiel
“De wereldpolitiek is al vele decennia niet zo onrustig en instabiel geweest”, stelt Davidse, doelend op de Brexit, internationale spanningen, de enorme wereldwijd opgebouwde schuldenlast en gele hesjes-onlusten. ‘We komen in een fase terecht waarin geen enkel scenario onbesproken mag blijven.”
En dan zorgt in eigen land de wetgever met nieuwe arbeidswetgeving (WAB, Wet DBA) voor onzekerheid bij flexbedrijven, zetten online werkplatforms de marges van flexbureaus onder druk en verandert de high tech van de vierde industriële revolutie (AI) het werk drastisch.
‘Proactief, offensief ondernemerschap’
Kortom, deze tijd vraagt om ‘proactief, offensief ondernemerschap’, stelt Davidse, die schetst wat anders de gevolgen kunnen zijn. “De meeste ondernemingen reageren pas als de ommekeer manifest is: klanten lenen minder in, een belangrijke klant gaat failliet en debiteuren betalen minder correct. Je moet je goede (duurste) mensen ontslaan en je opleidingsbudget terugschroeven en dat geldt ook voor je marketingbudget. Je stelt de aanschaf van nieuwe ICT uit, je krijgt morrende in plaats van meedenkende leveranciers omdat je ze steeds later gaat betalen et cetera. Ingrijpen kan dan nauwelijks doordacht en is onder die omstandigheden relatief duur. Innoveren, inspelen op de nieuwe mogelijkheden die er al zijn of die ontstaan, is dan bijna onmogelijk.”
Wat moet de flexondernemer dan wel doen? “Het is dus beter (als een van de weinigen) proactief te ondernemen: zorg voor voldoende cash en een gezonde financiële structuur. Bied belangrijke medewerkers verbeterde arbeidsvoorwaarden en loopbaanperspectief. Investeer in nieuwe software en AI, stoot slecht renderende klanten af en neem ontevreden klanten van worstelende concurrenten over. Werk aan innovatieve proposities en naamsbekendheid en vernieuw je financieringsfaciliteiten bij de bank, et cetera. 2019 Het recept: keep calm, act proactive en tel voor twee.”
Dit is een bewerkte versie van een artikel dat is gepubliceerd in de februari-editie van Flexmarkt. Ook Flexmarkt ontvangen?
